براساس این آمار میتوان گفت صادرات پنج گروه «ساخت ابزار پزشکی، ابزار اپتیکی و ابزار دقیق، ساعتهای مچی و انواع دیگر ساعت»، «ساخت سایر تجهیزات جابهجایی طبقهبندی نشده در جای دیگر»، «ساخت ماشینآلات دفتری، حسابداری و محاسباتی»، «ساخت چوب و محصولات چوب و چوب پنبه به استثنای مبلمان، ساخت کالا از نی و مواد حصیر بافی» و «ساخت ماشینآلات و دستگاههای برقی طبقهبندی نشده در جای دیگر» بیشترین ارز را وارد کشور کردهاند. از سوی دیگر پنج گروه «ساخت ماشینآلات دفتری، حسابداری و محاسباتی»، «ساخت کک، فرآوردههای حاصل از تصفیه نفت و سوختهای هستهای»، «ساخت ابزار پزشکی، ابزار اپتیکی و ابزار دقیق، ساعتهای مچی و انواع ساعت دیگر»، «ساخت سایر تجهیزات جابهجایی طبقهبندی نشده در جای دیگر» و «ساخت فلزات اساسی» نسبت به مدت مشابه سال قبل بیشترین رشد در بخش صادرات به لحاظ وزنی را تجربه کردهاند.
روند رشد صادرات محصولات صنعتی در حالی است که پیش از برجام فعالان صنعتی با چالشهای بسیاری در صادرات محصولات صنعتی خود مواجه بودند. چالشهایی که افت صادرات محصولات صادراتی را به همراه داشت و موجب شد فعالان صنعتی بخش اعظمی از بازارهای صادراتی خود را از دست بدهند، اما با رفع تحریمهای بینالمللی شاهد رشد صادرات محصولات صنعتی هم به لحاظ وزنی و هم ارزشی بودهایم. بهطوری که براساس آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی بخش صنعت به لحاظ وزنی رشد 9 درصدی را تجربه کرد که این رقم برای بخش معدن نزدیک به 5/ 50 درصد بوده است، اما به لحاظ ارزشی رشد بخش صنعت در این مدت بیش از 2درصد بوده و بخش معدن نیز رشد 45 درصدی را تجربه کرده است. با توجه به این آمار میتوان گفت دو گروه صنعت و معدن در مدت زمان مورد بررسی توانستهاند جایگاه خود را در بازارهای جهانی بیابند و با توجه به ورود هیاتهای تجاری از کشورهای مختلف به کشور میتوان گفت ادامه روند کنونی رشد بیش از پیش صادرات این دو بخش را به همراه خواهد داشت. اما در بخش معدن چالشهای به وجود آمده در روند صادرات به کشورهای منطقه موجب شده این بخش همچنان با چالشهایی مواجه باشد که برای رفع این چالشها از یکسو باید موانع صادراتی موجود در منطقه برطرف شود و از سوی دیگر یافتن بازار جدید برای صادرات محصولات معدنی در دستور کار قرار گیرد تا به این طریق شاهد بازگشت رونق به صادرات بخش معدن باشیم.
ارزآوران صادراتی
بررسی آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص ارزش صادراتی گروه فعالیتهای صنعتی در سه فصل نخست سال جاری حکایت از آن دارد که فعالان صنعتی در این دوره بیش از 10میلیارد دلار صادرات داشتهاند که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی 2 درصدی را تجربه کرده است. براساس دادههای اعلام شده «ساخت ابزار پزشکی، ابزار اپتیکی و ابزار دقیق، ساعتهای مچی و انواع ساعت دیگر» در سه فصل اول سال جاری 47 میلیون و 600 هزار دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ارز وارد شده توسط این گروه 6/ 193 درصد رشد داشته است. این گروه به لحاظ وزنی نیز در 9 ماه منتهی به آذر و در مقایسه با سال گذشته رشد 124 درصدی را تجربه کرده است.
دومین گروهی که در این مدت بیشترین رشد به لحاظ ارزشی را تجربه کرده به گروه «ساخت سایر تجهیزات جابهجایی طبقهبندی نشده در جای دیگر» اختصاص داشته است، مجموع ارزش صادرات این گروه برابر با 20 میلیون و 600 هزار دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل برای این گروه رشد 143 درصدی ثبت شده و به لحاظ وزنی نیز این گروه در مدت زمان مورد بررسی رشدی نزدیک به 69درصدی داشته است. ارزش صادرات گروه «ساخت ماشینآلات دفتری، حسابداری و محاسباتی » نیز در این دوره 500 هزار دلار بوده که در مقایسه با صادرات 200هزار دلاری این گروه رشد 110 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته است. این گروه به لحاظ وزنی نیز در مدت زمان مورد بررسی بیشترین رشد را در میان سایر گروهها تجربه کرده، رشد وزنی این گروه برابر با 5/ 957 درصد است. چهارمین گروه که در این مدت رشد صادرات به لحاظ ارزشی را تجربه کرده به گروه «ساخت چوب و محصولات چوب و چوب پنبه به استثنای مبلمان، ساخت کالا از نی و مواد حصیر بافی» اختصاص داشته است. این گروه در 9 ماه منتهی به آذر در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزشی رشدی نزدیک به 110 درصدی داشته است؛ به لحاظ وزنی نیز این گروه رشد نزدیک به 45 درصدی را تجربه کرده است.
«ساخت ماشینآلات و دستگاههای برقی طبقهبندی نشده در جای دیگر» نیز در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزشی رشد نزدیک به 51درصدی را ثبت کرده و به لحاظ ارزشی نیز رشد این گروه 23 درصد بوده است. آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی همچنین بیانگر آن است که از میان 25 گروه کالایی مورد بررسی تنها 6گروه به لحاظ ارزشی افت صادرات را تجربه کردهاند که از میان این گروههای کالایی صادرات «ساخت رادیو، تلویزیون و وسایل ارتباطی» بیشترین افت ارزشی را در مقایسه با مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. براساس آمار اعلام شده این گروه به لحاظ ارزشی افتی 84 درصدی و به لحاظ وزنی نیز افت 48 درصدی داشته است. «ساخت محصولات توتون و تنباکو» نیز در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل اگرچه رشد 16 درصدی صادراتی را به لحاظ وزنی تجربه کرده اما به لحاظ ارزشی صادرات این گروه نزدیک به 60 درصد افت داشته است. «ساخت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر» نیز در این مدت به لحاظ ارزشی با افت 52 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل روبهرو بوده و به لحاظ وزنی نیز افت 53 درصدی را تجربه کرده است.
وضعیت صادرات معدنیها
آمار اعلام شده همچنین بیانگر آن است که از میان سه گروه بررسی شده در میان گروههای معدنی به لحاظ وزنی هر سه گروه رشد وزنی صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل را تجربه کردهاند و به لحاظ ارزشی نیز تنها یک گروه با افت در این دوره روبهرو بوده است. براساس این گزارش ارزش صادراتی گروه «استخراج زغال سنگ و لینیت؛ زغالسنگ نارس(تورب)» 4میلیون و 400 هزار دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افت بیش از یک درصدی و رشد 13 درصدی را تجربه کرده است. ارزش صادراتی «استخراج کانسارهای فلزی» نیز در این مدت 712 میلیون و 800 هزار دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزشی با رشد نزدیک به 47 درصدی و از نظر وزنی با رشد بیش از 44درصدی همراه بوده است. گروه «استخراج سایر معادن طبقهبندی نشده در جای دیگر» نیز در این مدت و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزشی رشد بیش از 40 درصدی و به لحاظ وزنی رشد بیش از 76درصدی را تجربه کرده است.
.