عباس بیات : در هفته‌‌‌ای که گذشت بازار سهام تحت‌تاثیر اوراق 30درصدی سپرده بانکی با جو منفی همراه شد. بسیاری از فعالان عقیده دارند بانک‌مرکزی پس از وزارت نفت و سازمان برنامه در تقابل با تولید و سرمایه‌گذاری است. متوسط بازدهی شاخص کل منفی 0.37درصد و هم‌‌‌وزن منفی 0.1درصد بوده است. «سخت‌‌‌افزار و تجهیزات»، «چاپ‌‌‌ونشر» و «شیرینی‌‌‌جات» که به‌‌‌ترتیب بازدهی 10.2، 8.8 و 5.6درصدی را به ثبت رساندند، سه صنعت برتر هفته آغازین اسفندماه بودند. متوسط بازدهی هفته گذشته صنایع بورسی، 0.3درصد بوده که سه صنعت «خودرو»، «شوینده» و «محصولات لبنی» با کسب بازدهی 0.6، 0.5 و 0.4درصدی در میانه جدول قرار گرفتند. سه صنعتی که به‌رغم ثبت بازدهی خوب از ابتدای سال در قعر جدول بازدهی هفتگی قرار گرفتند «انبوه‌‌‌سازی»، «نساجی» و «حفاری» بودند که به‌‌‌ترتیب بازدهی منفی 5.8، 5.5 و 4.1درصدی را به ثبت رساندند.

این در حالی است که سه صنعت یادشده که در قعر جدول بازدهی بودند از ابتدای سال‌جاری جزو پنج صنعت برتر به لحاظ بازدهی بوده‌‌‌اند و اصلاح هفته اخیر آنها عمدتا سیو سود سرمایه‌گذاران بوده است. بااهمیت‌‌‌ترین خبر هفته اخیر برای صنایع، زمزمه افزایش نرخ خودروسازان توسط سازمان حمایت به دنبال زیان انباشته بیش از 150همتی آنها بوده است. از طرفی وزیر صمت عنوان کرد که قرار است مدیریت خودروسازان داخلی به بخش خصوصی واگذار شود و این موضوع مطالبه تاریخی سهامداران این صنعت بوده است. در بحث عوارض صادراتی که اخیرا جوی منفی برای صنایع صادرات‌محور ایجاد کرده بود، طی جلسه اخیر قرار شد عوارض صادراتی سنگ‌آهن و گندله به 2درصد و عوارض کنسانتره به 5درصد تقلیل یابد که خبر مثبتی برای صنایع بود.

یکی از صنایع برتر سال 1402 که توانست بازدهی خوبی را نصیب سهامداران خود کند، صنعت سخت‌افزار و تجهیزات است. این صنعت از ابتدای سال‌جاری بیش از 81درصد بازدهی مثبت برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده است. در هفته منتهی به 4اسفند «سخت‌‌‌افزار و تجهیزات» یک‌بار دیگر با ثبت رشد 10.2درصدی توانست صنعت برتر این هفته باشد. صنعت سخت‌‌‌افزار و تجهیزات که جزو صنایع ریالی بازار سرمایه محسوب می‌شود شامل چهار شرکت است که مجموعا ارزش بازار 17هزار و 672میلیارد تومانی را تشکیل می‌دهند.

دومین صنعت برتر به لحاظ بازدهی در هفته اول اسفندماه «چاپ و نشر» بود. این صنعت شامل تک‌شرکت «چافست» است و در هفته مذکور با بازدهی 8.8درصدی جزو سه صنعت برتر هفته بود. از ابتدای سال 1402 صنعت چاپ و نشر با ثبت بازدهی 84.7درصد، جزو صنایع برتر سال 1402 بوده است. عامل اصلی عملکرد خوب این صنعت را می‌‌‌توان تعداد کم شرکت‌های فعال در آن دانست. از آنجا که فقط یک شرکت در چاپ و نشر فعالیت می‌کند درنتیجه افزایش یا کاهش آن نیز به‌سهولت قابل انجام است. مجموع ارزش بازار «چافست» در حال حاضر 2هزار و 144میلیارد تومان است و نسبت قیمت به سود گذشته آن در محدوده 9.2واحد قرار دارد.

سومین صنعت برتر هفته آغازین اسفند 1402، صنعت «شیرینی‌جات» بود. این صنعت که شامل هفت‌شرکت است با ثبت بازدهی 5.6درصدی توانسته است جایگاه سومین صنعت برتر هفته را از آن خود کند. این در حالی است که شیرینی‌جات طی سال‌جاری عملکرد خوبی نداشته و از ابتدای سال 1402 تنها 14درصد بازدهی مثبت را نصیب سهامداران خود کرده است. عامل اصلی در گرایش سرمایه‌گذاران به صنعت مذکور را می‌‌‌توان ارزندگی قیمتی بالای این صنعت دانست. نسبت قیمت به سود هر سهم این صنعت در محدوده ارزنده قرار دارد و شرکت‌های شیرینی‌جات، به‌خصوص بیسکویت‌سازان می‌‌‌توانند جزو اولین شرکت‌هایی باشند که در 1403 مجوز افزایش نرخ فروش محصولات خود را دریافت می‌کنند. مجموع ارزش بازار این صنعت 25هزار میلیارد تومان است و نسبت قیمت به سود هر سهم آن در محدوده 8.2واحدی قرار گرفته است.

چهارمین صنعت برتر در هفته اخیر، «زغال‌‌‌سنگ» بود که با کسب بازدهی 4.7درصد توانست در صدر بازدهی هفتگی قرار گیرد. زغال‌‌‌سنگی‌‌‌ها عمدتا تحت‌تاثیر قیمت دستوری جو بسیار منفی را از ابتدای سال تجربه کرده‌اند، به‌‌‌طوری که مجموع بازدهی کسب‌شده این صنعت از ابتدای سال تنها 3.7درصد بوده است. وزارت صمت قیمت زغال‌‌‌سنگ را همواره بسیار پایین نگه داشته است و چون مشتری اصلی این صنعت شرکت ذوب‌آهن اصفهان است، دارای انحصار در مشتری عمده است و این موضوع عاملی است تا بسیاری از معادن زغال‌‌‌سنگ از چرخه فعالیت اقتصادی خارج شوند. فعالان بازار با توجه به وضعیت بد سودآوری زغال‌‌‌سنگی‌‌‌ها، انتظار مجوز افزایش نرخ را دارند و این عاملی است که موجب شد در هفته اخیر این صنعت مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرد.

صنایع میانه جدول بازدهی

متوسط بازدهی کسب‌شده در صنایع بورسی طی هفته ابتدایی اسفند 1402، 0.32درصد بوده است. در این بین صنعت «خودرو» با کسب بازدهی 0.6درصدی یکی از صنایع میانه جدول بازدهی هفتگی بوده است. خودروسازها همواره پرحاشیه‌‌‌ترین صنعت بازار سرمایه بوده‌‌‌اند. در هفته اخیر نیز اخبار بسیاری شرکت‌های خودروساز را تحت‌‌‌الشعاع قرار داد. در ابتدای هفته دو نماد «خودرو» و «خساپا» به دلیل فقدان گزارش تلفیقی 6ماهه بسته شدند. گزارش تلفیقی ایران‌خودرو نشان داد که 117هزار میلیارد تومان زیان تحمیلی تا پایان شهریور 1402 شناسایی کرده است. برنامه دو خودروساز بزرگ کشور برای خروج از شمول ماده 141 اصلاحیه قانون تجارت، افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌هاست. خودروسازان در انتظار مجوز هستند تا بتوانند حداقل از ماده 141 رهایی یابند. از طرف دیگر انتشار صورت مالی تلفیقی موجب شد تا یک‌بار دیگر بحث کهنه زیان انباشته خودرویی‌‌‌ها بر سر زبان فعالان بازار بیفتد و دولت را مکلف سازد تا چاره‌‌‌ای بیندیشد. بر این اساس دولت رسما مجوز افزایش نرخ خودرو را اعلام کرد. بر این اساس سازمان حمایت در ابتدا برای خودروهای مونتاژی به دلیل تغییر منبع تامین ارز، مجوز افزایش نرخ صادر کرد و شواهد نشان می‌دهد در ابتدای 1403، مجوز افزایش نرخ خودروسازان داخلی نیز صادر خواهد شد.

یکی دیگر از مسائل حیاتی خودروسازان بحث مدیریت دولتی آنهاست. با وجود آنکه بخش عمده سهام خودروسازان در دست بخش خصوصی است، مدیریت آن را دولت برعهده دارد. با فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر انتقال مالکیت خودروسازان به بخش خصوصی، علی‌آبادی هفته گذشته اعلام کرد که در اسرع وقت واگذاری به بخش خصوصی انجام خواهد شد.

دو خبر ذکرشده موجب بهبود نسبی خودروسازان شد و در هفته‌‌‌ای که گذشت جو مثبتی برای این صنعت با وجود جو غالبا منفی بازار سرمایه ایجاد کرد. قیمت‌گذاری دستوری عامل سه‌برابر شدن زیان خودروسازان طی 2.5سال سپری‌شده از دولت سیزدهم بوده است. متغیرهای منفی موجب شده تا شرکت‌های خودروساز از ابتدای 1402 بازدهی منفی 14درصدی را نصیب سهامداران خود کنند. ارزش روز دلاری ایران‌خودرو به 1.5میلیارد دلار رسیده که در 20سال گذشته 35درصد کاهش یافته است. زیان انباشته ایران‌خودرو به 106همت رسیده و این شرکت تنها طی 6ماه نخست سال‌جاری 15.38همت زیان ساخته است.

شرکت‌های شوینده بازار سرمایه از دیگر صنایعی بودند که در هفته گذشته با ثبت بازدهی 0.5درصدی در اواسط جدول قرار گرفتند. شوینده‌‌‌ها از ابتدای سال‌جاری بازدهی 13.2درصدی را نصیب سهامداران خود کرده‌‌‌اند. این صنعت که شامل هفت‌شرکت فعال است در حال حاضر ارزش بازار 48هزار و 541میلیارد تومانی را تشکیل می‌دهد.

صنعت «محصولات لبنی» که شامل 11شرکت فعال است با ثبت متوسط بازدهی 0.4درصد در هفته‌‌‌ای که گذشت توانست در میانه جدول جای گیرد. از ابتدای 1402 بازدهی ثبت‌شده توسط این صنعت 23درصد بوده است.

ارزش بازار محصولات لبنی در پایان هفته آغازین اسفند 1402، 21هزار و 867میلیارد تومان بوده که با متوسط نسبت قیمت به سود هر سهم 11.6واحدی در حال معامله هستند.

مثلث کاهش هفتگی

در هفته‌‌‌ای که گذشت صنعت انبوه‌‌‌سازی با ثبت بازدهی منفی 5.8درصدی در قعر جدول قرار گرفت. این در حالی است که صنعت مذکور از ابتدای سال 1402 با ثبت بازدهی بیش از 99درصد بهترین عملکرد را به لحاظ بازدهی از آن سرمایه‌گذاران کرده است.

عملکرد هفته اخیر انبوه‌‌‌سازان را عمدتا می‌‌‌توان اصلاحی پس از رشد بسیار بالای شرکت‌های انبوه‌‌‌ساز دانست که موجب شد این صنعت در قعر جدول بازدهی هفتگی قرار گیرد. در این صنعت 17شرکت مشغول فعالیت هستند که ارزش بازارشان در پایان روز چهارشنبه در مجموع 61هزار و 311میلیارد تومان بود و در حال حاضر با نسبت قیمت به سود هر سهم 15.4واحدی در بازار معامله می‌شوند.

صنعت نساجی با ثبت بازدهی منفی 5.5درصد جزو سه صنعت دارای کمترین بازدهی در هفته اخیر بود. میانگین بازدهی کسب‌شده در این صنعت از ابتدای سال 56.8درصد بوده و متوسط نسبت قیمت به سود هر سهم این صنعت در محدوده 15.2واحد قرار دارد. شرکت‌های نساجی فعال در بازار سرمایه شامل سه‌شرکت هستند که مجموع ارزش بازار آنها 5هزار و 65میلیارد تومان است. دلیل عملکرد ضعیف این صنعت را می‌‌‌توان عمدتا رشد بالای قیمتی این صنعت از ابتدای سال دانست و افت اخیر آنها به دلیل سیو سود خریداران بوده است.

صنعت «حفاری» سومین صنعت با عملکرد ضعیف هفته اخیر بوده است. صنعت یادشده بازدهی منفی 4.1درصد را به ثبت رسانده است. این در حالی است که مجموع بازدهی ثبت‌شده در این صنعت از ابتدای سال‌جاری 73.7درصد بوده و عمده‌‌‌ترین عامل بازدهی ضعیف این صنعت در هفته گذشته به سیو سود سرمایه‌گذاران در حفاری بازمی‌گردد. تک‌شرکت عضو صنعت «حفاری» با ارزش بازار 6هزار و 300میلیارد تومانی در بازار معامله می‌شود و نسبت قیمت به سود هر سهم آن در محدوده 4.5واحد قرار دارد.