وزارت «صمت» آمار صنعتی را تا ۱۱ ماه سال ۹۷ به‌روز کردبا این شرایط با توجه به آنکه آمار تفکیکی وضعیت تولیدات صنعتی هنوز از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منتشر نشده است، اما می‌توان گفت این بخش بیشترین تاثیر را از آمار تجمیع سه فصل تولید گرفته است. ارزیابی صورت گرفته از سوی مدیران صنعتی نشان‌دهنده آن است که تولید در ماه پایانی سال گذشته از دوره انقباض و فشردگی عبور و به سمت انبساط و خروج از رکود بنگاه‌های اقتصادی حرکت کرده است. رشد اعلام شده از وضعیت تولید در دوماه پایانی سال در حالی است که مدیران صنعتی چشم انداز مطلوبی برای اولین ماه سال ۹۸ به دلیل تعطیلات پیش‌بینی نمی‌کنند.
اما ارزیابی ریز نمرات ۱۱ ماه تولید محصولات منتخب «صنعتی» و «معدنی و صنایع معدنی» در حالی با تاخیر بسیار از سوی متولی این بخش منتشر شد که با ترسیم تصویر تولید ۴۴ محصول منتخب در نیمه زمستان سال گذشته می‌توان گفت در مجموع ۱۷ محصول رشد و ۲۷ محصول نیز افت تولید را تجربه کرده‌اند. مطابق آمارهای منتشر شده، در مدت زمان مذکور از میان ۳۱ محصول منتخب «صنعتی» در مجموع ۹ محصول رشد و ۲۲ محصول افت تولید را در کارنامه خود ثبت کرده‌اند. با ارزیابی داده‌های اعلام شده از سوی این وزارتخانه این نکته محرز می‌شود که رشد ثبت شده برای محصولات منتخب صنعتی در اکثر صنایع کمتر از ۱۰ درصد است و تنها دو گروه «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی» و «الیاف اکریلیک» رشدی بالای ۱۰ درصدی داشته‌اند. اما ارزیابی وضعیت تولید بخش معدن و محصولات معدنی از کفه سنگین محصولاتی که رشد تولید را در این بازه زمانی ثبت کرده‌اند حکایت دارد؛ به‌طوری که از میان ۱۳ محصول معدنی ارزیابی شده تا پایان نیمه زمستان سال گذشته نسبت به دوره مشابه سال ۹۶ در مجموع ۸ محصول رشد تولید را ثبت کرده‌اند و ۵ محصول نیز افت تولید داشته‌اند. ارزیابی کارنامه این گروه نیز مانند محصولات صنعتی نشان‌دهنده آن است که رشد محصولات این بخش هم چندان چشمگیر نبوده است. افت تولید محصولات صنعتی و معدنی در حالی در آمار ذکر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شده که هنوز وضعیت تولید محصولات شیمیایی و پتروشیمی تا پایان بهمن سال گذشته از سوی این وزارتخانه اعلام نشده است. همچنین ارزیابی آمار ۱۱ ماهه تولید نشان دهنده آن است که دو گروه «خودرو» و «لوازم‌‌خانگی» بیشترین افت تولید را در میان محصولات منتخب صنعتی داشته‌اند و در گروه لوازم خانگی تنها تولید «کولر آبی» رشدی اندک نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ داشته است.
«افزایش هزینه‌های تولید»، «کمبود سرمایه در گردش»، «نبود مواد اولیه موردنیاز» و «صدور بخشنامه‌های خلق‌الساعه»، مهم‌ترین و شاخص‌ترین دلایلی است تحلیلگران و فعالان اقتصادی افت محسوس تولید محصولات منتخب را به آنها نسبت می‌دهند. عواملی که با اعمال تحریم‌های جدید بیش از پیش اثرات آن بر تولید نمایان خواهد شد؛ به‌طوری که فعالان صنعتی از سال جدید به‌عنوان سال سخت تولید یاد می‌کنند. چالش‌های پیش روی تولید در حالی منجر به زمینگیر شدن بخشی از بنگاه‌های تولیدی شده است که سال جاری نام «سال رونق تولید» را یدک می‌کشد و با توجه به نام‌گذاری صورت گرفته باید راهکارهایی که منجر به نتیجه می‌شود برای تحقق سال رونق تولید در نظر گرفت. آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت از تولید ۳۱ محصول منتخب صنعتی نشان می‌دهد، که در کنار محصولاتی که رشد تولید را تجربه کرده اند «الیاف اکریلیک» به دلیل توقف تولید این محصول در سال ۹۶ و بازگشت تولید آن در سال ۹۷ رشد ۱۰۰در صدی را ثبت کرده است. با توجه به داده‌های اعلام شده در دوره زمانی مورد بررسی مجموع تولید «الیاف اکریلیک» ۳/ ۲ هزارتن بوده و به این طریق این محصول در جمع پیشتازان تولید صنعتی قرار گرفته است.
محصولات صنعتی با بیشترین رشد
آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت از تولید ۳۱ محصول منتخب صنعتی نشان می‌دهد، پنج محصول «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی»، «انواع پاپوش»، «دوده»، «فیبر» و «داروی انسانی» به ترتیب نسبت به مدت زمان مشابه سال ۹۶، بیشترین رشد تولید را تجربه کرده‌اند. براساس داده‌های اعلام شده این محصولات در حالی توانسته‌اند در رده پیشتازان تولید قرار گیرند که در مدت زمان مورد بررسی تولید دندان‌گیری نداشته‌اند و فاصله چندانی تا قرار گرفتن در لیست افت تولیدی‌ها ندارند.
ارزیابی‌ها بیانگر آن است که در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۱/ ۲۲۴ هزار تن «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی» در کشور تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶، رشد ۵/ ۱۳ درصدی داشته است، مجموع تولید «نخ سیستم پنبه‌ای و ترکیبی الیاف مصنوعی» در سال ۹۶ برابر با ۵/ ۱۹۷ هزار تن بوده است. «انواع پاپوش» تولیدی در کشور نیز تا پایان نیمه زمستان سال گذشته برابر ۶/ ۱۲۳ میلیون زوج بوده که برای این گروه رشد ۲ درصدی را به همراه آورده است. مجموع تولید این محصول در سال ۹۶ برابر ۱۶/ ۱۲۱ میلیون زوج ثبت شده است. «دوده» تولید شده در کشور نیز در مدت زمان مورد بررسی بیش از ۹/ ۱۱۸ هزارتن بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال ۹۶، رشد ۷/ ۱ درصدی را به ثبت رسانده است. در سال ۹۶ در مجموع ۱۱۶.۹ هزار تن دوده در کشور تولید شده بود.
تولید «فیبر» نیز در مدت زمان مذکور برابر با ۹۱۸ هزار متر مکعب بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه سال ۹۷، رشد ۵/ ۱ درصدی را در کارنامه خود ثبت کرده است، در سال ۹۶ در مجموع ۸/ ۹۰۴ هزار مترمکعب فیبر در کشور تولید شده بود. تولید «داروی انسانی» نیز در این مدت نزدیک به ۸/ ۳۵ میلیارد عدد بوده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ رشد ۴/ ۱ درصدی داشته است، تولید این محصول در سال ۹۶ برابر با ۳/ ۳۵ میلیارد عدد بوده است. دیگر محصولاتی که ۱۱ ماه سال گذشته را در مقایسه با سال ۹۶ با رشد سپری کرده‌اند به گروه‌های «کولر آبی»، «انواع کاغذ» و «چرم» اختصاص داشته است.
محصولات صنعتی با افت
اما در دوره زمانی مورد بررسی بیشترین افت به گروه‌های «ماشین لباسشویی»، «انواع سواری»، «انواع تلویزیون»، «کامیون کشنده» و «وانت» اختصاص داشته است. ارزیابی‌ها نشان‌دهنده آن است که در دوره زمانی مورد بررسی «تولید ماشین لباسشویی» بیشترین افت تولید را داشته است. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که تا پایان نیمه زمستان سال گذشته در مجموع ۲/ ۴۷۹ هزار دستگاه ماشین لباسشویی در کشور تولید شده است که در مقایسه با سال ۹۶ افتی بیش از ۴۱ درصد داشته است. تولید این محصول در دوره مشابه سال ۹۶ برابر با ۴/ ۸۱۳ هزار دستگاه بوده است. روند تولید «انواع سواری» نیز تا پایان نیمه زمستان سال گذشته افتی ۴/ ۳۸ درصدی داشته است. خودروسازان در مدت زمان مورد بررسی در مجموع موفق به تولید ۸۰۶ هزار دستگاه انواع سواری در کشور شدند، میزان تولید خودروسازان در سال ۹۶ برابر با یک میلیون و ۳۰۸ هزار دستگاه بوده است. در جایگاه سوم بیشترین افت تولید به گروه «انواع تلویزیون» رسیده، تولیدکنندگان انواع تلویزیون در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع موفق به تولید ۷۲۰ هزار و ۷۰۰ دستگاه انواع تلویزیون شده‌اند که در مقایسه با سال ۹۶ افت ۵/ ۳۵ درصدی داشته است. مجموع تولید تلویزیون در سال ۹۶ برابر با یک میلیون و ۱۱۷ هزار دستگاه بوده است. «کامیون کشنده» نیز دوره زمانی مورد بررسی را با افتی بیش از ۳۱ درصد سپری کرد، در این دوره در مجموع ۱۰ هزار و ۲۷۶ دستگاه کامیون کشنده در کشور تولید شده است. اما تولید «وانت» نیز در دوره زمانی مورد بررسی افتی بیش از ۳۰ درصد داشته است، به‌طوری که تولیدکنندگان این محصول در این دوره زمانی در مجموع موفق به تولید ۴۶ هزار و ۹۰۰ دستگاه وانت در کشور شده‌اند.
آمار تولید معدن
از سوی دیگر مطابق با آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، تا پایان بهمن سال گذشته از میان ۱۳ محصول منتخب معدنی، ۸ محصول رشد و ۵ محصول نیز افت تولید را نسبت به مدت زمان مشابه سال ۹۶ تجربه کرده‌اند. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در مدت زمان مورد بررسی، پنج محصول «کاتد مس»، «ظروف شیشه‌ای» و «فولاد خام»، «کنسانتره زغال‌سنگ» و «سنگ آهن» به‌ترتیب بیشترین میزان تولید را در میان محصولات معدنی ثبت کرده‌اند. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۲۲۴ هزار و ۸۰۰ تن کاتد مس در کشور تولید شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۶ رشدی بیش از ۵۹ درصدی داشته است. تولید ظروف شیشه‌ای نیز در این مدت برابر با ۴۲۲ هزار تن ثبت شده که در مقایسه با دوره مشابه سال ۹۶ رشدی نزدیک به ۱۳ درصد داشته است. تولید فولاد خام نیز در این دوره رشد بیش از ۹ درصدی داشته است، در این دوره در مجموع نزدیک به ۲۱ میلیون تن فولاد خام در کشور تولید شده است. اما کنسانتره زغال‌سنگ تولیدی در کشور برابر با ۵/ ۱ میلیون تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۶ رشدی نزدیک به ۵ درصدی داشته است. سنگ‌آهن نیز این دوره را با رشد بیش از ۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ سپری کرد. تولید سنگ آهن در کشور در این دوره زمانی بیش از ۳۲ میلیون تن بوده است.
در نقطه مقابل محصولاتی که رشد مثبت تولید را ثبت کرده‌اند روند تولید «شمش آلومینیوم»، «چینی بهداشتی»، «شیشه جام»، «آلومینا» و «سیمان» افت تولید داشته‌اند. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید شمش آلومینیوم در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲۸۸ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۶ افتی ۵/ ۱۰ درصدی داشته است. افت تولید چینی بهداشتی نیز نزدیک به ۵ درصد بوده است، در این مدت در مجموع ۹۰ هزار و ۶۰۰ تن چینی بهداشتی در کشور تولید شده است. براساس داده‌های اعلام شده شیشه جام تولیدی در کشور در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۸۶۹ هزار و ۵۰۰ تن بوده است که افتی ۵/ ۳درصدی داشته است. آلومینای تولیدی در کشور نیز بیش از ۲۱۷ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۶ افتی بیش از یک درصد داشته است. روند تولید سیمان نیز در دوره زمانی مورد بررسی نسبت به مدت مشابه سال ۹۶ افتی ۸/ ۰درصدی داشته است.
