فراز و فرود صنایع در پایان پاییز
گزارش عملکرد مقدماتی ۹ ماه منتهی به آذر سال ۱۳۹۷ وزارت صنعت، معدن و تجارت نشاندهنده افت تولید در بسیاری از گروههای کالایی است و به این ترتیب، روند نزولی تولیدات صنعتی کشور که در گزارشهای ماهانه گذشته هم قابل مشاهده بود، همچنان ادامه دارد. بر این اساس، در مقایسه میان دوره ۹ ماه منتهی به آذر ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۶، از میان ۳۱ گروه کالایی منتخب صنعتی، درصد تغییرات تولید در ۱۸ گروه کالایی همراه با افت بوده است. در مقابل، تولید در ۱۲ گروه کالایی با رشد همراه بوده و یک گروه کالایی نیز تغییری در تولید را تجربه نکرده است. این البته در حالی است که تولید کالاهای منتخب صنعتی در پایان آذرماه سال جاری در مقایسه با آبان ماه نیز به نوبه خود در نوسان بوده است. بر این اساس، ۱۴ گروه تولیدی در این بازه زمانی یک ماهه دستخوش افت تولید و ۱۶ گروه تولیدی نیز دستخوش افزایش تولید بودهاند، حال آنکه میزان تولید در یک گروه تولیدی در این مدت بدون تغییر مانده است.
از این میان، تولید «ماشین لباسشویی» با ۳۹٫۸ درصد افت تولید در ۹ ماه منتهی به آذر سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۶، بیشترین کاهش تولید را تجربه کرده و تولید آن از حدود ۶۳۱ هزار دستگاه به حدود ۳۸۰ هزار دستگاه رسیده است. این در حالی است که تولید در این گروه صنعتی، در آذر ماه سال جاری در مقایسه با آبانماه، حدود ۳۲٫۲ درصد رشد داشته است. بر اساس ترتیب بیشترین میزان افت تولید، تولید «انواع تلویزیون» نیز در همین بازه زمانی با افت ۳۳٫۹ درصدی رو به رو شده و از حدود ۸۱۶ هزار دستگاه تا پایان آذرماه سال ۹۶، به حدود ۵۴۰ هزار دستگاه در ۹ ماه منتهی به آذر سال جاری رسیده است. تولید «انواع سواری» نیز با کاهش ۳۱٫۹ درصدی در همین بازه زمانی رو به رو بوده و از حدود یک میلیون و ۳۲ هزار دستگاه در ۹ ماه منتهی به آذرماه سال ۱۳۹۶، به حدود ۷۰۳ هزار دستگاه تا پایان آذرماه سال ۹۷ کاهش پیدا کرده است.
در گروه «وانت» نیز میزان تولید با افت ۲۹٫۶ درصدی در بازه زمانی یاد شده در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۶ رو به رو بوده و از حدود ۵۶ هزار دستگاه به حدود ۳۹ هزار دستگاه کاهش پیدا کرده است. اما مطابق آمار اعلامی، پنجمین گروه تولیدی منتخب صنعتی با بیشترین میزان افت تولید تا پایان آذرماه سال جاری «کامیون کشنده» بوده که تولید آن از حدود ۱۱ هزار دستگاه در پایان آذرماه سال گذشته، به حدود ۸ هزار و ۶۰۰ دستگاه در پایان ۹ ماهه منتهی به آذر سال جاری کاهش پیدا کرده و به این ترتیب، افتی معادل ۲۱٫۵ درصد را تجربه کرده است.
در مقابل، از میان گروههای کالایی که در این بازه زمانی با رشد تولید مواجه بودهاند، گروه «فیبر» بالاترین میزان رشد را به خود اختصاص داده است. تولید در این گروه کالایی از حدود ۷۴۰ هزار متر مکعب در پایان آذرماه سال ۱۳۹۶، به حدود ۸۳۶ هزار متر مکعب افزایش یافته و رشدی معادل ۱۳٫۱ درصد را در این مدت شاهد بوده است. دومین گروه کالایی با بیشترین میزان رشد در تولید در این بازه زمانی، گروه «اتوبوس، مینی بوس و ون» بوده که تولید آن از ۲ هزار و ۸۴۶ دستگاه به ۳ هزار و ۳۸ دستگاه رسیده و رشدی معادل ۶٫۷ درصد را تجربه کرده است. تولید «دوده» نیز تا پایان فصل پاییز ۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشدی قابل توجه داشته و از حدود ۹۴ هزار تن، به حدود ۹۹ هزار تن رسیده و رشدی معادل ۴٫۴ درصد را شاهد بوده است. تولید در گروه منتخب کالایی «تراکتور» در همین بازه زمانی از ۱۲ هزار و ۵۲۹ دستگاه به ۱۱ هزار و ۹۱۸ دستگاه رسیده و رشدی معادل ۴٫۹ درصد را به ثبت رسانده است. همچنین مطابق آمار اعلامی، پنجمین گروه منتخب کالایی که تا پایان آذرماه سال ۱۳۹۷ رشد در تولید را تجربه کرده، «نخ پلی استر» بوده که تولید آن از ۱۷۹ هزار تن در ۹ ماه منتهی به آذر سال گذشته، به حدود ۱۸۴ هزار تن تا پایان آذر سال ۹۷ رسیده و به این ترتیب حدود ۲٫۶ درصد رشد کرده است.
کارنامه مثبت معدنیها
از سوی دیگر، براساس آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن وتجارت، از میان ۱۳ گروه کالایی منتخب معدنی و صنایع معدنی اما تا پایان آذرماه سال ۱۳۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۹ گروه کالایی با رشد تولید مواجه بوده و در مقابل، تنها ۴ گروه کالایی افت در تولید را تجربه کردهاند. از میان گروههای کالایی با رشد تولید اما میتوان به «کاتد مس» اشاره کرد که در بازه زمانی یاد شده در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۶، حدود ۶۹٫۴ درصد افزایش در تولید را تجربه کرده است. تولید در این گروه کالایی در ۹ ماه منتهی به آذر سال ۱۳۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۶، از حدود ۱۰۶ هزارتن به حدود ۱۸۰ هزار تن افزایش پیدا کرده است.
«ظروف شیشه ای» دومین کالای منتخب معدنی است که تولید آن در بازه زمانی مورد اشاره با رشد مواجه شده است. بر این اساس، تولید در این گروه کالایی تا پایان آذرماه ۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۶، از حدود ۳۰۲ هزار تن به حدود ۳۴۱ هزارتن افزایش پیدا کرده و رشدی معادل ۱۲٫۷ درصد را تجربه کرده است. همچنین مطابق آمار اعلامی، تولید «فولاد خام» نیز تا پایان آذرماه ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۶، رشد ۹٫۷ درصدی را تجربه کرده و از حدود ۱۵میلیون و ۴۶۴ هزار تن به حدود ۱۷ میلیون تن افزایش پیدا کرده است. در گروههای کالایی منتخب معدنی و صنایع معدنی که تولیدات آنها در این مدت با کاهش رو به رو شده اما بیشترین کاهش به گروه «چینی بهداشتی» اختصاص دارد که افت تولیدی معادل ۱۵٫۹ درصد را تجربه کرده است. تولید در این گروه کالایی در ۹ ماه منتهی به آذر سال ۱۳۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ازحدود ۷۸ هزار تن به حدود ۶۵ هزار تن کاهش پیدا کرده است. همچنین مطابق آمارها، تولید «آلومینا» نیز در همین مدت با افت حدود ۲٫۳ درصدی رو به رو بوده و از حدود ۱۸۰ هزار تن به حدود ۱۷۵ هزار تن کاهش پیدا کرده است.
تولید صعودی پتروشیمیها
اما براساس آمارهای اعلامی، در گروه کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی در ۹ ماه منتهی به آذر سال ۱۳۹۷ در قیاس با مدت مشابه سال گذشته، از میان ۱۳ گروه کالایی، ۹ گروه کالایی با افزایش تولید و ۴ گروه کالایی با کاهش تولید مواجه بودهاند. با این همه، برآیند تولید کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی در همین بازه زمانی صعودی بوده و رشد ۰٫۷ درصدی را تجربه کرده است. به این ترتیب، مجموع تولیدات در این بخش تا پایان آذرماه ۱۳۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۶، از حدود ۳۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تن به حدود ۴۰ میلیون تن افزایش پیدا کرده است.
بیشترین رشد در تولید در میان کالاهای منتخب در این بخش اما متعلق به «پلی استایرن» است که شاهد رشد ۳۵٫۷ درصدی در تولید بوده و تولید آن از حدود ۲۳۹ هزار تن به حدود ۳۲۴ هزار تن افزایش پیدا کرده است. دومین گروه کالایی منتخب با بیشترین میزان افزایش تولید در این بازه زمانی «پلی کربنات» بوده که تولید آن از حدود ۱۱ هزارتن به حدود ۱۲ هزار تن افزایش پیدا کرده و رشدی معادل ۱۵ درصدی را تجربه کرده است. تولید «اوره» نیز در همین بازه زمانی با حدود ۱۴٫۷ درصد افزایش، از حدود ۴ میلیون تن به حدود ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تن رسیده و به این ترتیب، این گروه کالایی سومین گروه کالایی با بیشترین میزان افزایش تولید در ۹ ماه منتهی به آذر سال ۱۳۹۷ بوده است. در مقابل، بیشترین افت در تولید در میان گروههای کالایی منتخب شیمیایی و پتروشیمی در گروه کالایی «اپوکسی رزین» اتفاق افتاده است. تولید این گروه کالایی تا پایان آذر ۱۳۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از حدود ۳ هزار و ۸۰۰ تن به حدود ۳ هزار و ۵۰۰ تن رسیده و افتی معادل ۷٫۹ درصد را تجربه کرده است. تولید «پلی پروپیلن» نیز در همین بازه زمانی از حدود ۶۶۴ هزار تن به حدود ۶۱۶ هزار تن کاهش پیدا کرده، که افتی معادل ۷٫۳ درصد را تجربه کرده است. همچنین مطابق آمارها، گروه کالایی «سایر»، که محصولات شیمیایی و پتروشیمی ذکر نشده در گروههای کالایی دیگر را شامل میشود، نیز افت ۲٫۳ درصدی در تولید را تا پایان آذرماه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده و تولید آن از حدود ۲۸ میلیون تن به حدود ۲۷ میلیون تن کاهش پیدا کرده است.