به نقل از جهان صنعت : گروه بازرگانی- به دنبال توجه دولت سیزدهم به توسعه تجارت با همسایگان، ارقام صادرات و واردات فروردین حاکی از رشد مبادلات با کشورهای همسایه است؛ هرچند آمارها نشان میدهد در حوزه صادرات با کشورهای دورتر کاهشهایی را تجربه کردهایم. در همین خصوص سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با اشاره به هدف دولت سیزدهم برای توسعه تجارت با همسایگان، از رشد تجارت با این کشورها خبر داد و گفت: بازار کشورهای همسایه نهتنها میتواند خلاءهای تجاری ایران را پر کند، بلکه راه دسترسی به مقاصد دورتر را نیز فراهم میکند.
سیدروحاله لطیفی با اشاره به هفت میلیون تن به ارزش بیش از سه میلیارد دلار تجارت با ۱۵ کشور همسایه در یک ماهه نخست سال جاری، خاطرنشان کرد: این روند جایگاه ویژه کشورهای هم مرز با ایران را نشان میدهد که توانستهاند کمبودها و کاهشهای مبادلاتی با سایر جهان را برای ایران پر کنند.
لطیفی با تاکید بر اینکه وضعیت فعالیتهای اقتصادی با همسایگان به عنوان کشورهای هدف ایران رونق دارد، تصریح کرد: اهمیت توسعه روابط با کشورهای همجوار ایران به دلیل اراده این کشورها برای همبستگی بیشتر است که امنیت و صلح بیشتر در منطقه را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه بسیاری از توافقات در برنامه دولت برای کاهش تنش با برخی کشورهای همسایه بوده است، تاکید کرد: افزایش تجارت و فعالیتهای اقتصادی میتواند منجر به کاهش تنشها شود و همگرایی همراهی را میان همسایگان افزایش میدهد، زیرا منافع مشترک اقتصادی بهوجود میآید و به همین دلیل میتواند در زمینههای دیگر تاثیرگذار باشد.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۱ به تمام ۱۵ کشور همسایه صادرات و از ۱۴ کشور واردات داشتهایم، تصریح کرد: این تعاملات با همه کشورهای هممرز با ایران نشان میدهد کشور توجه ویژه و اراده واقعی برای همگرایی با همسایگان و حل مشکلات از طریق تصمیمات جمعی دارد.
عراق، مقصد اول کالاهای صادراتی
لطیفی با تاکید بر اینکه اقتصاد و تجارت در سایر تصمیمات میان کشورها و افزایش همکاریها تاثیرگذار است، خاطرنشان کرد: عراق مقصد اول کالاهای صادراتی و امارات مبدا وارداتی ایران است؛ ترکیه همیشه در جایگاههای دوم و سوم تجارت قرار دارد.
وی تصریح کرد: پاکستان با سیاستهای اخیر دولت در مبادلات رشد قابلتوجهی را تجربه کرده و در مناسبات مرزی نیز همگرایی همکاریهایی رقم خورده است، زیرا در سالهای اخیر مرزهای رسمی جدیدی گشایش یافته است که دالانهایی برای افزایش تجارت دو کشور محسوب میشود.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت بیان کرد: با وجود تغییرات حاکمیتی سالهای اخیر افغانستان نوساناتی در این بخش وجود داشت که از آمارها نشان میدهد از ابتدای امسال روند رو به رشدی را تجربه میکنیم که شامل ۶ درصد در صادرات و ۱۱ درصد در واردات میشود.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: باوجود مشکلات و مباحث سیاسی موجود میان ایران و جمهوری آذربایجان اما حسن همجواری موجب شده مسیر صعودی را در سال گذشته پیش و در یک ماهه امسال ۱۴ درصد افزایش تجارت با این کشور را تجربه کنیم که این آمار با ارمنستان به ۱۴۴ درصد رشد بدون توجه به سیاستهای میان این دو کشور در فروردین ماه رسیده است.
وی به رشد ۳۲ درصدی تجارت با ترکمنستان و ۶۷ درصدی با قزاقستان از طریق مرز دریایی اشاره کرد و گفت: باوجود کاهشهایی که در مبادلات با امارات به وجود آمده است، اما این کشور ۳۳ درصد از کل تجارت ایران را دارد که رقم قابلتوجهی است.
خوشبینی به روابط ایران و عربستان
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با اشاره به تجارت ۱۴ میلیون دلاری ایران و عربستان در سال گذشته، خاطرنشان کرد: نخستین سفر رسمی به عربستان با حضور «احسان خاندوزی» وزیر امور اقتصادی و دارایی در روزهای گذشته شامل مذاکرات حملونقل گمرکی، مبادلات مالی و سرمایهگذاریهای مشترک شده است.
لطیفی اظهار کرد: مذاکرات نشان میدهد میتوانیم در زمینه توسعه روابط خوشبین باشیم، زیرا صراحتا وارد موضوعات جدی رفع موانع تجاری شده و رفع آنها خواسته دوطرف است تا از سر راه برداشتن آنها به بالاترین سطح مبادلات سالهای گذشته که ۸۰۰ میلیون دلار بوده است، برسیم و سپس هدفهای بزرگتری را دنبال کنیم.
به گفته وی، موضوع سرمایهگذاریهای مشترک ایران و عربستان در حال احصاست که دوطرف زمینههای لازم برای سرمایهگذاری دارند و علاقه این کشور نشان از توجه ویژه به ایران دارد و میتواند آینده سیاسی- اقتصادی جدیدی را میان دو کشور رقم بزند که بدون اراده دو کشور شدنی نیست.
این فعال اقتصادی خاطرنشان کرد: استفاده از ظرفیتهای منطقهای از دیگر مسائل مورد توجه است که شرایط جابهجایی پول از طریق مبادلات دو کشور و استفاده از ظرفیت حمل و نقل مشترک در مرز زمینی را فراهم میکنند و این روند از مسائلی محسوب میشود که در کاهش آثار تحریم تاثیرگذار است.
ترکیب مقاصد صادراتی ایران در حال تغییر است
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با اشاره به ۵۳ میلیارد و ۱۶۶ میلیون دلار صادرات در سال ۱۴۰۱ تصریح کرد: در نظر گرفتن سیاست توسعه روابط با کشورهای همسایه باعث شده تا به ارقامی دست پیدا کنیم که بیسابقه بوده و این ارقام بدون احتساب خدمات فنی و مهندسی، برق، نفت سفید، نفت خام و تجارت چمدانی بوده است.
وی تاکید کرد: حذف تمام موانع، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و توجه به شبکه ارتباطی تجار با حمایت دولتها میتواند این مسیر را به سمت رونق بیشتر پیش ببرد.
لطیفی ادامه داد: دولت اراده توسعه روابط را دارد که با تدوین برنامهها و امضای توافقات میتواند مسیر اجرایی شدن را هموار و موانع را حذف کند. این فعال اقتصادی تصریح کرد: توجه به کشورهای منطقه شامل کشورهای آسیای میانه و قاره آفریقا نیز از طریق کشورهای همسایه رشد داشته است، اما به دلیل صادرات مجدد از کشورهای همسایه بخشی از آمار در گمرک ایران وجود ندارد.
سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران تصریح کرد: کالاهای ایرانی به بازارهای برخی از کشورهای اروپایی به عنوان مقاصد ثالث کشور ورود پیدا کردهاند.
وی گفت: امارات، ترکیه و عمان کشورهایی هستند که به عنوان واسطه تجارت با ایران عمل میکنند و به کشورهای دیگر صادرات و واردات دارند و توسعه روابط با همسایگان افزایش داشته و تقویت مناسبات تجاری را با کشورهای ثالث به همراه دارد و میتوانند برای مقاصد بیشتری به عنوان میانجی برای ارزآوری بیشتر عمل کنند.
تجارت ایران و روسیه در مرحله آغاز جهشی است
در این راستا همچنین نایبرییس اتاق مشترک ایران و روسیه با بیان اینکه تجارت با روسیه در مرحله شروع یک جهش است و هماکنون فشار زیادی به زیرساختها وارد شده است، موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اوراسیا را مهمترین توافق تجاری معرفی کرد و گفت: این موافقتنامه از سال ۹۸ جهش صادرات را به همراه آورده است و پیشبینی میشود تا پیش از پایان سال جاری تعرفههای تجاری ۹۶ تا ۹۷ درصد اقلام به صفر برسد، اما پیش از صفر شدن تعرفهها لازم است یکسری مشکلات و مسائل فنی نیز برطرف شود. به عنوان مثال برای برطرف کردن موانع تجاری در زمینه شیلات باید نمایندگان سازمان شیلات و سازمان دامپزشکی موانع بهداشتی، کنترل و نظارتها را برطرف کنند که روند جهشی تجارت بین دو کشور را تحت تاثیر قرار ندهد.
کامبیز میرکریمی در ادامه خاطرنشان کرد: توافقهایی در زمینه نقل و انتقال انرژی بین ایران و روسیه انجام شده است اما به نظر میرسد توافقها متناسب با آمار و ارقامی که رسانهها اعلام میکنند نباشد و بهتر است در این زمینه کارشناسان نفت اظهارنظر کنند، چراکه آنها بیشتر از این جزئیات خبر دارند. در حد پروژه توافقها زیاد بوده اما باید دید تا چه میزان عملیاتی شدهاند.
میرکریمی با اشاره به مراودات بانکی میان ایران و روسیه گفت: افتتاح بانک روس در ایران در واقع ارائه خدمات این کشور به تجار ایرانی را تسهیل میکند و شرکتها راحتتر میتوانند با خدماتی که نظام بانکی روسیه به مشتریان خود میدهد آشنا شوند.
وی بانک ملی ایران را به عنوان شعبه فعال معرفی کرد و افزود: بانک ملی با نرخ مناسب ارزهای صادرکنندگان را خریداری میکند و با تمام بانکهای روسیه رابطه کارگزاری دارد. در حال حاضر شرکتها هیچگونه مشکل بانکی در رابطه با روسیه ندارند.
این فعال اقتصادی ادامه داد: صادرکنندگان از نرخ فروش ارز به بانک ناراضی بودند که در دو هفته اخیر بانک با نرخ مناسب ارز صادرکنندگان غیرنفتی را خریداری میکند.
میرکریمی با بیان اینکه ایران و روسیه هماکنون با روبل مبادلات تجاری را پیش میبرند، گفت: روبل از سوی تجار ایرانی مورد تایید است و هماکنون به یک ثبات نسبی رسیده و با حداقل هزینه تبادلات تجاری بین دو کشور در حال انجام است.
زیرساختهای تجارت بین دو کشور فراهم شده است
میرکریمی در پاسخ به این پرسش که اتاق ایران برای افتتاح اتاق بازرگانی در روسیه اعلام آمادگی کرد، به نظر شما تا چه میزان این موضوع میتواند در اوجگیری روابط تجاری بین دو کشور موثر باشد؟ گفت: زیرساختهای تجارت بین دو کشور فراهم شده است اما شرکتهای ایران و روسیه از توانایی یکدیگر باخبر نیستند. هر دو کشور پهناوری هستند، از اینرو سازمان توسعه تجارت باید ارائه خدمات خود به تجار را گسترش بدهند. ایجاد شعبه میتواند خدمات بهتری به روسها ارائه دهد البته لازم است نیروهای متخصص و کیفی در این کشور مستقر شوند که اگر چنین نشود در واقع هدر دادن منابع است و صرف نمایندگی بازرگانی نمیتواند پاسخگوی حجم درخواستها باشد.
وی تصریح کرد: تا حد زیادی مسائل بانکی بین ایران و روسیه حل شده است و جا دارد شرکتهای ایرانی بیشتر به تجارت غلات روسیه متمایل شوند. روسیه در دوره کرونا تجارت غلات خود را محدود کرد اما یکی از کارویژههای اصلی موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و کشورهای اوراسیا این است که کشورها نمیتوانند با مصوبات یکشبه تجارت را از بین ببرند و غلات نیز از این اصل مستثنی نیستند و شرکتها میتوانند در آن ورود کند.
نایبرییس اتاق مشترک ایران و روسیه بیان کرد: تجارت با روسیه در مرحله شروع یک جهش است و هماکنون فشار زیادی به زیرساختها وارد شده و دولت باید سرمایهگذاری خود را در توسعه زیرساختهای تجاری افزایش بدهد که در این زمینه مانع ایجاد نشود. درست است که بخش خصوصی نیز کشتیهای خود را در این خطوط فعال کرده اما باز هم با کمبود مواجه هستیم.