مسیر کریدور عشقآباد
این کریدور از چند کشور کلیدی عبور میکند که هرکدام نقش مهمی در حملونقل کالا ایفا میکنند. نقطه آغازین این مسیر که از طریق راهآهن و جاده به کشورهای همسایه متصل میشود ترکمنستان است؛ همچنین ازبکستان و قزاقستان (کشورهای آسیایمرکزی) از این کریدور برای ارسال کالا به ایران و سایر مناطق استفاده خواهند کرد. جمهوریآذربایجان، ترکیه و روسیه مسیرهای غربی کریدور امکان انتقال کالاها به اروپا و بازارهای جهانی را فراهم میکنند. ایران نیز مهمترین حلقه این زنجیره است؛ این کریدور از مسیرهای ریلی و جادهای برای اتصال به ترکیه و خلیجفارس استفاده میکند و از طریق بنادر جنوبی خود مثل بندرعباس و چابهار امکان اتصال این کریدور به مسیرهای دریایی و کشورهای عربی را فراهم میکند. این مسیر علاوهبر دسترسی به بازارهای اروپایی، امکان صادرات و واردات سریعتر و ارزانتر را برای کشورهای مسیر فراهم میآورد.
حملونقل چندوجهی در کریدور عشقآباد
این کریدور از مدل حملونقل چندوجهی استفاده میکند. شبکههای ریلی ترکمنستان، ایران و ترکیه از بخشهای کلیدی این کریدور محسوب میشوند و به تسریع ترانزیت کمک میکنند. در بخش جاده، کامیونها و ناوگان جادهای نقش مهمی در انتقال کالا از پایانههای ریلی به مقاصد نهایی ایفا میکنند؛ در بخش حملونقل دریایی نیز ایران با داشتن بندرعباس، چابهار و امامخمینی میتواند کالاها را از طریق دریا به دیگر نقاط جهان ارسال کند؛ ترکیب این روشها باعث میشود که کریدور عشقآباد به یک مسیر سریع، امن و مقرونبهصرفه برای تجارت بینالمللی تبدیل شود.
حضور ایران در این کریدور، مزایای اقتصادی و تجاری همچون افزایش درآمد ترانزیتی، توسعه زیرساختهای حملونقل، افزایش تجارت با کشورهای همسایه، افزایش تعاملات سیاسی و اقتصادی و کاهش وابستگی به مسیرهای دیگر را بههمراه دارد که میتواند جایگاه این کشور را در تجارتجهانی و منطقهای تقویت کند.
البته با وجود تمام این مزایا، این پروژه با برخی چالشها و موانع روبهرو است که باید برای موفقیت آن برطرف شوند. باید توجه داشت که زیرساختهای حملونقل ایران نیاز به توسعه و بهروزرسانی دارد و مسائل گمرکی و قوانین ترانزیتی در برخی از کشورهای عضو ممکن است مانع از روانسازی حملونقل شود یا در رقابت با مسیرهای دیگر مانند کریدور شمال-جنوب یا مسیرهای ترکیه ممکن است تاثیرگذار باشد.
کریدور عشقآباد، یک فرصت طلایی برای ایران است تا ضمن تقویت موقعیت استراتژیک خود در ترانزیت بینالمللی، از مزایای اقتصادی و تجاری گستردهای بهرهمند شود. این مسیر نهتنها موجب افزایش درآمدهای ارزی خواهدشد، بلکه ایران را به هاب ترانزیتی منطقه تبدیل میکند. با توجه به تحولات اخیر در تجارتجهانی و نیاز کشورهای منطقه به مسیرهای سریعتر و ارزانتر، این کریدور میتواند یک برگ برنده برای اقتصاد ایران باشد. برای بهرهبرداری حداکثری از این فرصت، لازم است که زیرساختهای حملونقل، قوانین گمرکی و همکاریهای منطقهای تقویت شوند؛ در غیراینصورت، ایران ممکن است جایگاه خود را در رقابت با دیگر مسیرهای ترانزیتی از دست بدهد.
منبع: دنیای اقتصاد