مشکلات موجود درنظر فعالان، بی‌‌‌‌‌‌‌تاثیر قلمداد‌کردن تحریم‌ها، کاهش درآمد ارزی و نزول جذب سرمایه‌گذاری خارجی کشور، محدودیت ورود تکنولوژی مدرن و کوچک‌شدن اقتصاد و تنزل رتبه ایران درمیان اقتصادهای بزرگ جهان عنوان شد. به باور دست‌‌‌‌‌‌‌اندرکاران بخش‌خصوصی مهم‌ترین نتیجه این روند، سقوط طبقه متوسط به ورطه فقر است.

 

7 copy

در ادامه، حکمرانی نامطلوب، بوروکراسی پیچیده، گسست اجتماعی و فرهنگی و انحراف از مسیر توسعه به واسطه اقتصاد دولت‌‌‌‌‌‌‌محور دیگر موارد بحران کنونی ذکر شد و فعالان برای فائق‌آمدن بر این بحران‌ها راهکارهایی نیز ارائه کردند. راهکارهای موردنظر بخش‌خصوصی برای بحران کنونی پذیرفتن مبانی توسعه و پیشرفت با محوریت بخش‌‌‌‌‌‌‌خصوصی، تنش‌‌‌‌‌‌‌زدایی و رفتار خردمندانه به‌جای تحریم‌‌‌‌‌‌‌تراشی در سیاست خارجی و همسویی نظام تصمیم‌گیری با پیشرفت و توسعه اقتصادی در سیاست داخلی بیان شد.

علاوه بر این فعالان پرداختن به آزادی و عدالت، دفاع از رقابت سالم، مبارزه با فساد و رانت‌خواری، توزیع عادلانه و بهینه ثروت ملی را کمک‌‌‌‌‌‌‌رسان به بهبود اوضاع مطرح کردند. در بخش دیگری از این اظهارات، فعالان پرهیز از سیاست‌‌‌‌‌‌‌زدگی، حزب‌‌‌‌‌‌‌گرایی و اختلاف‌‌‌‌‌‌‌افکنی؛ نگاه فراگیر و ملی، پذیرفتن مبانی توسعه با محوریت بخش‌خصوصی و پرهیز از تنش‌‌‌‌‌‌‌زدایی را بخشی از مسیر گذار از بحران‌های ملی خواندند.

همچنین بر همدلی و همکاری دولت و بخش‌خصوصی و اطمینان به جوانان تحصیلکرده تاکید و از دولت خواسته شد با بازگشت به مسیر منطقی، سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم را احیا کند. در نهایت اما بر این مساله تاکید شد که باید امیدوارانه به آینده ‌نگریست و با همیاری و رفتارهای برآمده از عقل و پرهیز از هیجانات به اصلاح امور پرداخت. در این مراسم به روال گذشته از کارآفرینان برتر تقدیر شد، اما پیش از آن بخشی از مراسم به فعالیت‌های جنبی اتاق، از جمله در زمینه آموزش و نیز مسوولیت اجتماعی اختصاص یافت. در این بخش، مدیر مدرسه تکاپو، به ایراد سخنانی پرداخت و مساله آموزش نسل جدید را از مهم‌ترین نیازهای پیشرفت کشور عنوان کرد. علاوه‌بر این دست‌‌‌‌‌‌‌اندرکاران اتاق بازرگانی در زمینه مسوولیت اجتماعی به تشریح فعالیت‌های خود از جمله تاسیس بیمارستان بازرگانان پرداختند. به گفته این فعالان مسوولیت اجتماعی اکنون برای فعالان اقتصادی بخش‌خصوصی نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است.

چراغ کوچک امید

مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران در آغاز سخنان خود گفت: حضور در این نشست سالانه نشانه احترام همگی ما به مفهوم مترقی کارآفرینی و تکریم جایگاه مردان و زنانی است که قلب‌شان برای پیشرفت و توسعه ایران اسلامی می‌‌‌‌‌‌تپد. او با اشاره به بر‌‌گزاری هفتمین سال ‌از این مراسم با وجود مصائب فراوان اظهار کرد: این چراغ کوچک برای تقدیر از جامعه سختکوش کارآفرینی با امید به آینده‌ای سرشار از موفقیت روشن مانده‌‌‌‌‌‌است؛ امیدوارم روزی بتوانیم در کنار هم و در اقتصادی سرزنده، پویا و کارآمد به تقدیر از کارآفرینانی بپردازیم که کالاهایشان بازارهای جهانی را به تسخیر درآورده‌‌‌‌‌‌اند. او سپس به مشکلات اقتصادی کنونی پرداخت و افزود: بخش خصوصی، در این روزها تحت انواع فشارهای اقتصادی قرار دارد؛ تحریم‌های بین‌المللی کسب‌وکار فعالان اقتصادی را نشانه رفته و مصائب آن بیش از آنکه دامان سیاستمداران را بگیرد، فعالیت‌های بخش‌‌‌‌‌‌خصوصی را با چالش همراه ساخته‌‌‌‌‌‌است. خوانساری تعبیر شاعرانه امروز جامعه ایران را با شعر اخوان‌ثالث قابل‌تعبیر دانست و بخشی از آن را قرائت کرد: زمین دل‌‌‌‌‌‌مرده، سقف آسمان کوتاه/  غبارآلوده مهر و ماه /  زمستان است.

رئیس اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد: امروز در ایران برای هیچکس قابل‌کتمان نیست که شعارهایی مانند بی‌‌‌‌‌‌اثر قلمداد‌کردن تحریم‌ها، چه لطمه‌‌‌‌‌‌های سختی به اقتصاد کشور وارد ساخته است.

او نمونه آشکار این مساله را درآمد رو به کاهش ارزی کشور، جذب سرمایه خارجی فرساینده و ناکافی، محدود‌شدن ورود تکنولوژی مدرن به کشور و در نتیجه کوچک‌شدن اقتصاد ایران دانست، به‌طوری که رتبه ایران درمیان اقتصادهای بزرگ جهان تنزل یافته‌است. به گفته او نتیجه تمامی این فرآیندها در تورم فزاینده و سفره‌های کوچک‌شده مردم انعکاس‌یافته و اینکه امروز بخشی از طبقه متوسط ایرانی به طبقه فقیر سقوط کرده‌است. او در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: طی چند دهه گذشته نه‌تنها اثرات تحریم‌های خارجی بر بدنه اقتصاد ایران کم نشده، بلکه همزمان خودتحریمی‌‌‌‌‌‌ها و به تعبیری تحریم‌های داخلی هم به اهرمی پرفشار علیه اقتصاد ملی ایران تبدیل شده ‌‌‌‌‌‌است.

بنا به توصیف خوانساری در این موقعیت کارآفرینان، هم از جبهه خارجی آسیب می‌‌‌‌‌‌بینند ‌‌‌‌‌‌و هم سنگر پشت جبهه برای آنها ویران شده ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌است و برای برون‌رفت از بحران‌های موجود، اقتصاد ایران باید با نگاهی فراگیر و ملی، مبانی توسعه و پیشرفت را بپذیرد و ادامه داد: هیچ کشوری، هیچ‌جامعه و هیچ اقتصادی حداقل طی یک قرن اخیر موفق نشده از پس شرایط نامطلوب خود برآید، بدون آنکه به سمت توسعه با محور بخش‌‌‌‌‌‌خصوصی و کارآفرینی چرخش کند.

او یادآوری کرد که اگر کارآفرینی‌ محور باشد، دستگاه سیاست خارجی هم به‌جای اینکه تحریم‌‌‌‌‌‌تراشی کند به سمت تنش‌‌‌‌‌‌زدایی و رفع تحریم‌ها می‌رود و افزود: همین‌‌‌‌‌‌طور نظام سیاست‌‌‌‌‌‌داخلی در عوض اینکه هر لحظه موانع بیشماری پیش‌روی فعالان اقتصادی بگذارد، به‌سوی حل مشکلات قدم برمی‌دارد. در یک کلام آنکه تمام نظام تصمیم‌گیری کشور، خود را با محور پیشرفت و توسعه اقتصادی و اجتماعی هم‌‌‌‌‌‌ساز می‌کند. او سپس خطاب به همکاران خود و فعالان اقتصادی بیان کرد: جامعه ایران وقتی به آسایش می‌رسد که متکی به اقتصادی توانمند و توسعه‌یافته باشد. حال اقتصاد که خوب باشد، احوال همه مردم رو به بهبود می‌رود و البته که ارزش‌های دیگری مانند آزادی و عدالت نیز وجود دارد که باید به همگی آنها توجه کرد. او شعار بخش‌خصوصی را همیشه دفاع از رقابت سالم، مبارزه با فساد و رانت‌‌‌‌‌‌خواری، توزیع عادلانه و بهینه ثروت ملی عنوان کرد و گفت: باید اعتراف کرد بزرگ‌ترین چالش کشور در طول چهار دهه گذشته حکمرانی نامطلوب و دیوان‌‌‌‌‌‌سالاری بوده‌است. به توصیف خوانساری دیوان‌‌‌‌‌‌سالاری کشور را به ورطه عقب‌‌‌‌‌‌ماندگی انداخته و همچون موریانه با ایجاد فساد، رانت، بوروکراسی‌‌‌‌‌‌های پیچیده، بی‌‌‌‌‌‌عدالتی، انواع گسست‌‌‌‌‌‌های اجتماعی و فرهنگی کشور را از مسیر توسعه منحرف کرده‌است و در توضیح آن بیان کرد: اقتصاد دولتی سال‌های طلایی را که می‌توانست فرصتی برای جهش اقتصادی و توسعه کشورمان همچون ترکیه، کره‌جنوبی، ژاپن، مالزی و اندونزی باشد از ما گرفت. رئیس اتاق تهران با اظهار تاسف از وضعیت کنونی کشور حس خود را چنین توصیف کرد: چه دردناک است که کشور قطر که وسعتی به اندازه استان بوشهر دارد با جذب سرمایه‌گذاری خارجی، ارتباط سازنده و تعامل با دنیا و بهره‌گرفتن از درآمد میدان گاز مشترک با ایران به ثروتی دست‌یافته که امروز با داشتن بالاترین درآمد سرانه در منطقه، می‌تواند میزبان جام‌جهانی باشد و همه نگاه‌ها را به‌سوی خود جلب کند، اما در این سوی خلیج‌فارس ما درگیر تامین گاز زمستان مردم هستیم و به دلیل ناتوانی در جذب سرمایه‌‌‌‌‌‌گذار برای توسعه میدان‌‌‌‌‌‌های گازی، نه‌تنها آرزوی استراتژیک صادرات انرژی را محقق نکردیم، بلکه نیازهای خودمان را هم نتوانستیم تامین کنیم. خوانساری تذکر داد که با همه این مصائب، باید همچنان به آینده ایران عزیز امیدوار باقی‌ماند؛ البته با این پیش‌شرط که بپذیریم کشور امروز نیازمند رفتارهای خردمندانه است و تاکید کرد: اقداماتی که برآمده از عقل باشد؛ تندروی، رفتار غیرکارشناسی و سیاست‌‌‌‌‌‌زدگی و گروه و حزب‌‌‌‌‌‌گرایی را برنمی‌‌‌‌‌‌تابد.

عقل‌‌‌‌‌‌گرایی یعنی؛ پرهیز از هیجانات ناشی از اتفاقات روز و عمل به آنچه صحیح و صلاح است. او پیش‌‌‌‌‌‌شرط حرکت در این مسیر را دستیابی به همدلی دانست و گفت: از بعد داخلی و خارجی، اکنون به هیچ‌عنوان فرصت و زمانه اختلاف‌افکنی نیست. به بیان خوانساری ملت، دولت و حاکمیت می‌توانند درکنار هم به حل و فصل اموری بپردازند که اکنون به چالشی برای کشور تبدیل شده‌اند. او ادامه داد: تاریخ چند دهه گذشته نشان داده که هر زمان وحدت فراگیر درمیان تمام اقشار کشور ایجاد شده، از پس عبور از گردنه‌‌‌‌‌‌های سهمگین برآمده‌‌‌‌‌‌ایم. او در بخش دیگری از سخنان خود اقتصاد ایران را سرشار از پتانسیل عنوان کرد و این پتانسیل‌‌‌‌‌‌ها را از جمله در بخش‌های معادن، نفت‌‌‌‌‌‌وگاز، راه‌‌‌‌‌‌های سراسری، حضور نیروی کار تحصیلکرده و ارزان، دسترسی به دریای‌ آزاد و امکان صادرات کالا به بازارهای منطقه‌ای 400‌میلیونی برشمرد و گفت: این تنها بخشی از گوهر نهفته در این سرزمین است و نتیجه گرفت: امروز اگر از دل این نعمت‌‌‌‌‌‌های خدادادی، اقتصاد و جامعه‌‌‌‌‌‌ای سرشار از رفاه، سرزنده و کارآمد، مدرن و رو به جلو بیرون نیاید، نشانه آشکار ضعف در مدیریت است.

به باور خوانساری امروز باید به خودباوری برسیم و فراتر از آن باید به فرزندان نخبه و دلسوز این کشور اطمینان کنیم. او نسل جوان تحصیلکرده را آماده حضور در میدان خواند و توصیه کرد که نباید آنها را با بهانه‌‌‌‌‌‌های مختلف سیاسی و انگ‌‌‌‌‌‌های بی‌‌‌‌‌‌اساس و نا امید از آینده به حاشیه راند.

خوانساری با اشاره به تجربیات کره‌جنوبی و ژاپن و شیوه تبدیل‌شدن آنها به اقتصادهای برتر جهان ریشه آن را در رشد و تبلور شرکت‌های خصوصی همچون سامسونگ، ال‌‌‌‌‌‌جی، میتسوبیشی و سونی عنوان کرد و توضیح داد: جامعه کارآفرینی ایران هم مانند کشورهای توسعه‌یافته، آمادگی حضور موثر و مفید در میدان اقتصاد را دارد و باید این ویژگی بزرگ و ارزشمند مورد‌توجه و احترام قرار گیرد.

او کارآفرینان را ستود، چراکه با مجاهدت اجازه ندادند اشتغالشان کاهش یابد و سفره کارگر کوچک‌تر شود اما به بیان او این قشر باید هم و غم خود را صرف حوزه‌های دیگری مانند فرهنگ، ارتباط بیشتر و صادقانه‌‌‌‌‌‌تر با مردم و کمک به حل برخی گرفتاری‌‌‌‌‌‌های روزانه کنند. او به بخش دولتی نیز پرداخت و اظهار کرد: همزمان اگر دولت به مسیر منطقی خود بازگردد، امکان بهبود و ارتقای وضعیت سرمایه‌‌‌‌‌‌اجتماعی و احیای اعتماد مردم هم پیش‌می‌آید. جامعه اقتصادی و دولت می‌توانند با همکاری صادقانه همچون دو بال یاری کننده کشور برای طی این مسیر باشند.

از همین‌‌‌‌‌‌رو خوانساری همه را سوار بر یک کشتی خواند و گفت: خودمان را از حاکمیت جدا نمی‌دانیم؛ منتقد بی‌منطق دولت‌ها نیستیم؛ سیاست‌‌‌‌‌‌زده نشده‌‌‌‌‌‌ایم و امروز با صدای رسا اعلام می‌کنیم جامعه کارآفرینی کشور آماده کمک به کشور است. او در ادامه هدف از بر‌‌گزاری مراسم امین‌‌‌‌‌‌الضرب و تقدیر از کارآفرینان در این عصر و زمانه را ناشی از چنین رویکردی عنوان کرد و گفت: هدف ما این است که به سیاستگذاران بگوییم با وجود همه موانعی که ساخته‌شده، امروز چنین کارآفرینان سرآمدی در ایران زیست می‌کنند؛ حال اگر محیط مناسب کسب‌وکار در این سرزمین مهیا شود، به‌طور حتم جامعه پویای کارآفرینی به رشد خود در تراز جهانی ادامه خواهد داد.

خوانساری گفت: نگاه ما پرامید است. حتی اگر امروز حالمان خوب نباشد، حتی اگر دلمان پراز غصه و اندوه باشد؛ ما کشوری می‌‌‌‌‌‌خواهیم که فرزندانمان با آسایش در آن زیست کنند و نسل جدید بتواند آرزوهای بلندش برای کارآفرینی را در دل این خاک محقق سازد؛ ایران عزیز پتانسیل‌هایی در دل خود دارد که می‌تواند بستر تحقق همه رویاها باشد و با این جمله به سخنان خود خاتمه داد: دست به‌دست هم دهیم برای شکوفایی بیشتر ایران.

در حاشیه

در این مراسم  محمدعلی‌منش، مدیر مدرسه کسب‌وکار اتاق تهران، تکاپو  به تشریح فعالیت‌های خود پرداخت. او زندگی بشر را همواره دستخوش تحولات دانست و جدیدترین این تحولات را انقلاب نسل چهارم فناوری خواند که زندگی را برای بشر سهل و آسان می‌کند. به گفته او این فناوری بیشترین تاثیر را بر کسب‌وکارها داشته است. او هدف مدرسه تکاپو را بومی‌‌‌‌‌‌‌سازی این تحولات عنوان کرد. او همچنین از طراحی برنامه‌‌‌‌‌‌‌ای برای اهدای جوایز به شرکت‌های فعال در این زمینه خبر داد و ابراز امیدواری کرد این کار انگیزه‌‌‌‌‌‌‌ای برای فعالیت دیگر شرکت‌ها شود تا به این حوزه ورود کنند.

در بخش دیگری از این مراسم به بحث مسوولیت اجتماعی پرداخته شد. نخست با پخش سخنان دست‌اندرکاران مسائل مورد‌توجه بخش مسوولیت اجتماعی اتاق تهران مطرح شد. سپس از محمدحسین رضایی، رئیس شورای راهبردی مسوولیت‌اجتماعی اتاق تهران این حوزه تقدیر به‌عمل آمد. به گفته فعالان، مسوولیت اجتماعی شامل همه اموری است که جامعه با آنها سروکار دارد. مسوولیت اجتماعی به باور فعالان اقتصادی از این‌رو برای صاحبان کسب‌وکار مساله‌ای جدی است که هر کسب‌وکاری در محیط جامعه فعال است و در مقابل آن مسوولیت دارد.

نمونه بارز این مسوولیت‌‌‌‌‌‌‌پذیری از سوی بخش خصوصی، تاسیس بیمارستان بازرگانان عنوان شد.  هنگام پخش تصاویری از این بیمارستان، یکی از دست‌‌‌‌‌‌‌اندرکاران به شوخی آن را نه مکانی در سوئیس بلکه بیمارستانی در جنوبی‌‌‌‌‌‌‌ترین نقطه تهران خواند. فعالان در این بخش از مراسم، از رئیس اتاق تهران نهایت تشکر را کردند که با صرف هزینه، ایستادگی و پیگیری این پروژه را به سرانجام رساند. در بخشی از این مراسم که به تقدیر از خاندان سودآور، موسس کارخانه بنز خاور در ایران اختصاص داشت، خاطراتی از تاسیس شرکت واحد اتوبوسرانی ایران ذکر شد و یکی از اعضای این خاندان به‌یاد پدر خود به ذکر خاطراتی پرداخت. به گفته او مرحوم سودآور با مشاهده فقدان یک سیستم عمومی حمل‌ونقل در ایران، با امضای یک قرارداد برای ورود 500 دستگاه اتوبوس بنز به ایران آغارگر حرکتی شد که با پیوستن تمام دیگر صاحبان وسایل نقلیه بزرگ، سبب شکل‌‌‌‌‌‌‌گیری شرکت واحد اتوبوسرانی شد. به بیان او این حرکت در نهایت به تاسیس کارخانه‌‌‌‌‌‌‌ای برای تولید کامیون منتهی شد.  دیگر دریافت‌‌‌‌‌‌‌کننده تندیس امین‌‌‌‌‌‌‌الضرب، علی توسلی، موسس موزه دی‌دی هرچند عمر خود را مصروف صنعت دانست، اما پرداختن به هنر را نیز از علایق خود برشمرد. توسلی از سال‌1351 به هنر مشغول است. او با اشاره به علاقه خود در زمینه خرید آثار هنری توضیح داد که این کار را برای تجارت نمی‌کند و تاکنون هیچ‌کدام از آثار هنری خود را نفروخته است. به‌جای آن توسلی نقطه‌‌‌‌‌‌‌ای بسیار زیبا در شمال ایران را برگزیده و تبدیل به گالری هنر کرده‌است و به گفته خودش آثار هنری جوانان را هرچند ضعیف باشند هم به نمایش می‌گذارد و به آرتیست‌‌‌‌‌‌‌های جوان از این طریق کمک می‌کند.

منبع