روز گذشته در مراسم بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی فرش دستباف محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت حضور یافت و ضمن انتقاد از فهم مشکل بخشنامه‌های ارزی، از نحوه پرداخت جوایز صادراتی نیز انتقاد کرد. شریعتمداری در این مراسم اظهار کرد: در سال ۱۳۷۱ که بنده در وزارت بازرگانی بودم صحبت‌هایی مبنی بر برگزاری این نمایشگاه در کشورمان مطرح شد که در آن موقع تنها یک نمایشگاه مشابه آن در آلمان برگزار می‌شد؛ در آن مقطع مرکز ملی فرش نبود و شرکت ملی فرش ایران بزرگ‌ترین محل تمرکز فعالان فرش دستباف کشور بود. وی بابیان اینکه تحریم صادرات فرش ایران یکی از اولین تحریم‌هایی است که ایالات‌متحده آمریکا علیه کشورمان اعمال کرده است، افزود: حجم صادرات فرش نقش زیادی در اقتصاد ایران ندارد؛ اما آمریکا با آگاهی از تبعات اجتماعی این تحریم‌ها در اولین مرحله اقدام به تحریم آن می‌کند. ایالات‌متحده آمریکا می‌داند در هر نقطه‌ای از ایران فردی در صنعت فرش ایران مشغول به‌کار است به‌طوری که امروزه بیش از ۲ میلیون نفر به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در این صنعت کار می‌کنند. برخلاف برخی از صنایع زمخت موجود در وزارت صنعت، معدن و تجارت، صنعت فرش کشور سازگاری خوبی با طبیعت دارد و مشکلات زیست‌محیطی نیز ایجاد نمی‌کند. شریعتمداری همچنین از احیای شورای‌عالی فرش خبر داد و گفت: اولین جلسه این شورا نیز هفته پیش برگزار شد.

وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه درحال‌حاضر با فشارهای بیرونی از حوزه سیاست‌های خارجی مواجهیم که ابتلای به آن گرفتاری‌هایی برای ما ایجاد کرده است، گفت: در کنار این فشارها و تهدیدها یک فرصت مناسبی نیز برای اقتصاد کشور نهفته است؛ درست است که کاهش ارزش پول ملی خوب نیست، اما باید توجه داشت که این موضوع تهدید بزرگی به‌حساب نمی‌آید زیرا می‌دانیم به‌خاطر یک عامل بیرونی به ضعف کشانده شده است؛ اما برای بخش صادرات فرصت خوبی به‌حساب می‌آید. شریعتمداری افزود: درست است که این شرایط هزینه تولید در داخل را افزایش داده، اما اصل موضوع (فرصت صادراتی) غیرقابل انکار است و امروز این تهدید برای هنرصنعت فرش ایران یک فرصت به حساب می‌آید؛ به‌گونه‌ای‌که در سال‌جاری صادرات فرش کشور ۳۲ درصد و صادرات به آمریکا ۲۱ درصد رشد داشته است.

وزیر صنعت، معدن و تجارت از سویی با اشاره به صدور بخشنامه‌های متعدد در هفته‌های اخیر، گفت: به گواه شاهدان عینی در مدت کوتاهی بخشنامه‌های ارزی زیادی صادر شد که یادگیری آنها نیز خود نیازمند به داشتن یک Phd است. این موارد باعث شده که برای واردات مواد اولیه صنایع مختلف از جمله فرش، خلل ایجاد شود که این مشکلات اکنون درحال رفع شدن است و سامانه نیما درحال رفع مشکلاتش است. موضوع مواد اولیه نباید با مشکل همراه باشد و مطالبات بحق تولیدکنندگان در این زمینه درست است. وی عنوان کرد: شیوه جدید تخصیص ارز منجر به خلأ در تامین واردات مواد اولیه صنایع از جمله صنعت فرش ماشینی و دستباف شده است که مرکز ملی فرش باید حل این مشکل و تامین مواد اولیه را پیگیری کند.

وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین عنوان کرد: برای مشوق‌های صادراتی ۱۳ هزار میلیارد تومان منابع از مجلس تقاضا کردیم و اکنون که در ششمین ماه از سال قرار داریم، تنها ۲۰ میلیارد تومان برای جوایز صادراتی پرداخت شده که این رقم تنها یک تنخواه به‌حساب می‌آید و حلال مشکلات نیست. تحمل ما هم حدی دارد؛ یارانه صادراتی در لایحه خود دولت بوده است و ما نمی‌توانیم از آن بگذریم. نمی‌خواهم علیه همکاران خود در دولت صحبت کنم، اما باید توجه داشت که حفظ حرمت امامزاده با متولی آن است. وی افزود: سهم فرش نیز از مجموع مشوق‌های صادراتی باید جداگانه نگهداری شده و فقط صرف این هنرصنعت شود. وی گفت: در حوزه تولید نیازمند سرمایه در گردش با نرخ‌های ارزان‌تر هستیم و به این منظور ۳۲ هزار میلیارد تومان برای سال ۹۷ درخواست شده که تخصیص از این محل تا امروز صفر بوده است.

این عضو کابینه دولت اظهار کرد: ۲۰ درصد از مجموع صادرات غیرنفتی مربوط به فعالیت‌های نوپای خلاقانه، پیشرفت‌های صنعتی و … است که سهمی حدود ۱۴ میلیارد دلاری در صادرات دارد؛ در این زمینه درخواست کردیم تا ارز صادراتی درگیر بوروکراسی اداری نشود و فقط ۲ طرف صادرکننده و واردکننده به ثبت آن بپردازند. شریعتمداری در بخش دیگری از صحبت‌های خود عنوان کرد: منابع حاصل از صادرات غیرنفتی باید همه در سامانه نیما بیاید و صادرکننده و واردکننده بتوانند در آنجا همدیگر را پیدا کرده و خرید و فروش کنند. ارز حاصل از صادرات مربوط به همه ملت ایران است و باید به چرخه اقتصاد کشور وارد شود. در نقل‌وانتقالات داخل سامانه نیما هم نباید دخالت صورت گیرد تا صادرکنندگان و واردکنندگان بتوانند نیاز خود را در آن حل‌وفصل کنند. وی همچنین به خواسته دیگر تجار برای دریافت یارانه حمل‌ونقل اشاره کرد و گفت: برای حمل‌ونقل در برخی از مسیرها ما به‌عنوان دولت باید یارانه پرداخت کنیم که ما نیز با صادرکنندگان درباره این موضوع هم‌نظر هستیم.

وزیر صنعت، معدن و تجارت در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه یکی از نقاط اساسی در صنعت فرش آن است که به تولیدکنندگان این محصول توجه لازم نمی‌شود، تصریح کرد: صادرکنندگان فرش، بافندگان را در سودهایی که از صادرات خود به‌دست می‌آورند، نمی‌بینند. همچنین معلوم نیست که چرا با بیمه قالیبافان اینقدر سخت، خشن و غیرمنصفانه برخورد می‌شود، درحالی‌که این قشر از جامعه با حداقل امکانات بهره‌وری بالایی دارند. برای حل مساله بیمه قالیبافان با همکاری بخش‌های مربوط باید یک‌بار برای همیشه مشکلات این صنف حل شود و مجلس نیز همکاری لازم را داشته باشد. وی همچنین درباره گلایه‌ رئیس اتحادیه فرش مبنی بر دریافت مالیات و ارزش افزوده از صادرات فرش، گفت: باید از فعالیت‌های مختلف اقتصادی مالیات گرفته شود و درآمدهای مالیاتی باید به توسعه کشور بینجامد. مالیات برارزش افزوده مانع جدی در برابر تولید فرش دستباف است و مسکوت ماندن آن به مدت یک‌سال، در بسته حمایت از تولید تدوین شده است. شریعتمداری به خواسته دیگر فعالان این بخش کشور اشاره و اظهار کرد: همان‌طور که صادرکنندگان فرش می‌گویند، باید تبلیغات و بازاریابی برای فرش ایران در خارج از کشور داشته باشیم، مراکز دائمی برای ارائه فرش در سایر کشورها ایجاد کنیم و شرایط حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی را فراهم آوریم که تحقق این امر از وظایف دولت است؛ اما منابع مالی موردنیاز را در اختیار نداریم.

فرشته دستپاک، رئیس مرکز ملی فرش هم با بیان اینکه کسب درآمدهای پایدار در کنار رشد کسب‌وکارهای اینترنتی در حوزه فرش دستباف باید مدنظر قرار گیرد، گفت: برای نفوذ در بازارهای جدید برنامه داریم. ارتقا و حضور بخش‌خصوصی در فعالیت‌های مرتبط با فرش دستباف ایرانی، نظام‌مندسازی و افزایش بهره‌وری تولید فرش، توسعه کمی و کیفی از طریق تولید و ترویج و نفوذ در بازارهای جدید و توسعه بازارهای موجود از جمله مواردی است که به‌عنوان سیاست مرکز ملی فرش ایران در دستور کار قرار گرفته است؛ ضمن اینکه کسب درآمدهای پایدار و توسعه تجارت الکترونیک و کسب‌وکارهای اینترنتی در حوزه فرش دستباف نیز مورد توجه قرار دارد. در این مراسم احمد کریمی‌اصفهانی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف نیز گفت: اکنون میزان صادرات فرش دستباف کشور به یک‌ششم میزان صادرات فرش در سال ۷۴ رسیده است. تصمیمات ناگهانی و بدون مشورت با بخش‌خصوصی، روند محدود تولید و صادرات فرش دستباف را دچار مشکل کرد. وی افزود: تحریم‌های داخلی صدمات بسیار بیشتری نسبت به تحریم‌های خارجی برای فعالان فرش دستباف داشته است. ۶ ماه از سال می‌گذرد و هنوز صادرکننده تکلیف خود را نمی‌داند.

منبع