در همین حال به گزارش «تعادل» کاهش نرخ تورم در ماه اردیبهشت بیشتر به دلیل کاهش سرعت قیمت گروه خوراکیها رخ داده است بهطوری که جداول منتشر شده نشان میدهد، نیروی تورمی در این ماه متفاوت با ماههای گذشته از سوی گروه غیرخوراکی وارد میشود؛ موضوعی که میتواند شائبه کنترل دستوری قیمتها را قویتر کند. نکته دیگر این است که کاهش تورم هرچند در تورم متوسط قابل مشاهده است، اما شاخص نقطه به نقطه از افزایش ۱٫۳واحد درصدی نسبت به ماه فروردین خبر میدهد. نرخ تورم نقطه به نقطه از ۷ درصد فروردین ماه به ۸٫۳درصد در اردیبهشت رسیده است.
مرکز آمار کشور نرخ تورم اردیبهشت ماه کشور را منتشر کرد. بر اساس این گزارش در اردیبهشت ماه ١٣٩٧ عدد شاخص کل (١٠٠=١٣٩۵) به ١١۴,١رسیده که نسبت به ماه قبل ۱٫۱درصد افزایش نشان میدهد. در این ماه درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل ۸٫۳ درصد است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطور میانگین ۸٫۳درصد بیشتر از اردیبهشت ١٣٩۶ برای خرید یک «مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کردند که نسبت به این اطلاع در ماه قبل (٧,٠درصد) ۱٫۳ واحد درصد افزایش یافته است. همزمان با افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه، نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به اردیبهشت ماه ١٣٩٧ به ٨,٠درصد رسیده که نشاندهنده کاهش ۰٫۱واحد درصدی نسبت به رقم ماه قبل (٨,١ درصد) است.
کاهش تورم متوسط (۱۲ماهه منتهی به اردیبهشت نسبت به ۱۲ماهه منتهی به همین ماه در سال گذشته) بیشتر از سمت کاهشی است که در گروه کالاهای خوراکی و آشامیدنی رخ داده است. در حالی که نرخ تورم ۱۲ماهه گروه خوراکیها در ماه گذشته (فروردین ۹۷) به رقم ۱۱٫۲درصد رسیده بود، در این ماه با کاهش ۰٫۶واحد درصدی به رقم ۱۰٫۶رسیده است. این در حالی بود که وزن اصلی تورم در فروردین روی همین گروه قرار گرفته بود بهطوری که نرخ تورم ماهانه خوراکیها در این ماه ۲٫۳درصد (۲٫۴ درصد شهری و ۲٫۱درصد روستایی) و در مقابل تورم ماهانه غیرخوراکیها در ماه قبل ۰٫۸درصد (۰٫۸ درصد شهری و ۰٫۵درصد روستایی) رشد کرده بود.
این روند در ماه اردیبهشت کاملا برعکس شده است، یعنی نرخ تورم کل بیشتر از سمت افزایش قیمت کالاهای خوراکی تاثیر پذیرفته است. درصد رشد ماهانه شاخص غیرخوارکیها در ماه اردیبهشت ۱٫۲درصد و خوراکیها ۰٫۹درصد است؛ اتفاقی که شاخص کل ماهانه (خوراکی و غیرخوراکی) اردیبهشت را به ۱٫۱درصد رسانده که نسبت به ماه فروردین (۱٫۳درصد) با کاهش ۰٫۲درصدی مواجه شده است.
کاهش سرعت تورم خوراکی در این ماه موضوعی است که تیمور رحمانی عضو هیات علمی دانشگاه تهران اخیرا از آن به عنوان کنترل دولت بر قیمت برخی کالاها از آن یاد کرده است. با توجه به اینکه ماه اردیبهشت امسال با رویدادهایی مانند جهش نرخ ارز و خروج امریکا از برجام همراه بود، کارشناسان انتظار داشتند که نرخ تورم هم تا اندازهیی از این وقایع تاثیر بگیرد؛ موضوعی که تا حدودی در شاخصهای ماهانه کالاهای غیرخوراکی قابل تشخیص است.
شاخص قیمت در گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» نسبت به ماه قبل ٠,٨درصد و در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» ۱٫۲درصد افزایش نشان میدهد. نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به اردیبهشت ماه ١٣٩٧ برای این دو گروه به ترتیب ١٠,۶ و ۷٫۱ درصد است.
اگر بخواهیم نگاه جزئیتر به سبد دو گروه داشته باشیم، میبینیم در گروه خوراکیها سبزیجات، حبوبات و گوشت قرمز به ترتیب با ۱۸٫۸ و ۱۵٫۹درصد تورم ۱۲ ماهه بالاترین افزایش قیمت را نسبت به دیگر کالاهای این گروه تجربه کرده است. در زمینه تورم ماهانه نیز قهوه و چای با ۳٫۳درصد افزایش بیش از کالاهای دیگر با نوسان روبهرو بوده است.
افزایش نرخ تورم خانوارهای شهری کشور
شاخص قیمت کل برای خانوارهای شهری کشور در اردیبهشت ماه ١٣٩٧ به عدد ١١۴,١ رسید که نسبت به ماه قبل ۱٫۱درصد افزایش نشان میدهد. درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل ۸٫۶درصد و نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به ماه جاری برای این دسته از خانوارها ٨,١درصد است. از سوی دیگر شاخص قیمت کل برای خانوارهای روستایی کشور در اردیبهشت ماه ١٣٩٧ به عدد ١١۴,٠رسید که نسبت به ماه قبل ۰٫۹درصد افزایش نشان میدهد. درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶٫۶درصد و نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به ماه جاری برای این دسته از خانوارها ٧,٩درصد است.
افت فشار در دهکهای پایین
دامنه تغییرات نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به اردیبهشت ماه ١٣٩٧ برای دهکهای مختلف هزینهیی از ٨,٣درصد برای دهک چهارم تا ۷٫۹ درصد برای دهک دهم است. از آنجایی که در دهکهای پایین (کم درآمدها) بیشترین نسبت هزینه مربوط به گروه خوراکیهاست، هر زمانی که افزایش قیمتها از سوی این گروه باشد، تجربه تورم در دهکهای پایین بیش از دهکها بالا رخ میدهد. در ماههای گذشته این وضعیت به دلیل افزایش خوراکیها رخ میداد، اما همانطور که در گزارش گفته شد تورم اردیبهشت بیشتر از سمت کالاهای غیرخوراکی متاثر شده است. بر همین اساس نرخ تورم ماهانه اردیبهشت در دهک اول ۰٫۸درصد و در دهک دهم ۱٫۳درصد بوده است.
منبع