سرمایه‌گذاری خارجی امروزه به یکی از پایه‌های روابط اقتصاد بین‌الملل تبدیل شده و عاملی مهم در استراتژی توسعه ملی محسوب می‌شود. عاملی که در دوران تحریم ایران از آن محروم بود و حال با لغو تحریم‌های بین‌المللی شرایط برای حضور سرمایه‌گذاران خارجی در کشور فراهم شده است و وزارت صنعت،معدن و تجارت نیز در راستای جذب هرچه بیشتر سرمایه خارجی اقدام به تدوین برنامه راهبردی برای جذب هرچه بیشتر سرمایه خارجی کرده است. در برنامه راهبردی وزارت صنعت،معدن و تجارت نیز سه شرط برای سرمایه‌گذاران خارجی مد نظر قرار گرفته است. براساس هدف‌گذاری صورت‌گرفته از سوی این وزارتخانه، در وهله اول سرمایه‌گذاران ملزم هستند حداقل امکان صادرات 30 درصد کالاهایی را که در ایران تولید می‌شود، فراهم کنند.
مطابق شرط دوم، کالاهایی که در ایران تولید می‌شوند، باید رقابتی باشند. از سوی دیگر، در شرط سوم برای سرمایه‌گذاری در ایران، شرکت خارجی باید بخشی از سرمایه خود را در بخش تحقیقات و توسعه در ایران با هدف انتقال تکنولوژی و دانش فنی صرف کند. با توجه به این شروط، سرمایه‌گذاران خارجی از مزایای قانون سرمایه‌گذاری خارجی در ایران بهره‌مند می‌شوند و طبق این قانون با سرمایه‌گذار خارجی مثل سرمایه‌گذار ایرانی برخورد می‌شود. از سوی دیگر فعالان اقتصادی معتقدند ترغیب ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور به عواملی از جمله اندازه بازار داخلی، هزینه نیروی کار، شفافیت قانون‌گذاری و نبود فساد، فضای امنیت عمومی، کارآیی فرآیندهای قانون‌گذاری، ظرفیت نوآوری و تکنولوژیک، نرخ‌های مالیات و سهولت پرداخت آن، سطح توانایی و استعداد نیروی کار، سهولت جابه‌جایی سرمایه به داخل و خارج از کشور، دسترسی به سرمایه‌های مالی در بازار داخلی، مشوق‌های دولتی به سرمایه‌گذاران، ظرفیت‌های تحقیق و توسعه، توافق‌های دوجانبه یا منطقه‌ای، قدرت سرمایه‌گذاران و حقوق مالکیت بستگی دارد؛ عواملی که فراهم کردن آنها به جذب هر چه بیشتر سرمایه خارجی کمک می‌کند.
استان‌های موفق در جذب سرمایه
آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در مدت زمان مورد بررسی از 42 طرح مصوب از سوی هیات سرمایه‌گذاری خارجی افغانستان با 7 قرارداد مستقل و یک قرارداد مشترک با عراق بیشترین تعداد قرارداد را به خود اختصاص داده است. چین دومین کشوری است که در این مدت 6 قرارداد مستقل با ایران منعقد کرده است و آلمان نیز با 4 قرارداد مستقل و یک قرارداد مشترک با ایتالیا در جایگاه سوم قرار دارد. براساس آمار اعلام‌شده کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان و فرانسه با سه قرارداد مشترک در جایگاه بعدی قرار دارند. کشورهای عراق و انگلستان نیز در این مدت در مجموع موفق به عقد دو قرارداد با شرکت‌های داخلی شده‌اند و کشورهای امارات، کانادا، کویت، اتریش، اسپانیا، گرجستان و روسیه نیز در مدت زمان مورد بررسی هر یک موفق به عقد یک قرارداد با شرکت‌های داخلی شده‌اند. اما آمارهای اعلام‌شده در مدت زمان مذکور حکایت از آن دارد که خراسان رضوی در مجموع با 6 قرارداد در این مدت توانسته عنوان استان موفق در جذب سرمایه‌گذاری خارجی را به خود اختصاص دهد که شامل «تولید انواع رنگ و محصولات وابسته»، «تولید انواع برس‌های مو، لباس، کفش،ناخن‌گیر»، «تولید ظروف یکبار مصرف و حلاجی الیاف مصنوعی و ضایعات نخ»، «تولید کاغذ و مقوای لاینر یک رو سفید و کاغذ و مقوای گرافت لاینر قهوه‌ای»، «تولید اسپری تولیدکننده ضدعفونی‌کننده، شیشه‌شوی و بسته‌بندی شامپو، متبل استات» و «بررسی درخواست افزایش مجوز سرمایه‌گذاری شرکتHexing Electrical Co Ltd» می‌شود.
استان البرز نیز در مدت زمان مذکور 5 قرارداد با سرمایه‌گذاران خارجی منعقد کرده است که در این خصوص می‌توان به «تولید قطعات پلاستیک (تک رشته‌ها از پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی اتیلن ترفتالات، پلی استایرن، پی وی سی)»، «تولید انواع رنگ‌های ساختمانی»، « تولید شیرین بیان و عصاره شیرین بیان»، «طرح تولید ساندویچ‌ساز برقی خانگی، مخلوط‌کن، آب‌میوه‌گیری برقی خانگی، چای ساز برقی، جارو برقی خشک» و «تولید انواع کیسه خون» اشاره کرد.
استان مرکزی نیز در مدت زمان مورد بررسی موفق به عقد 5 قرارداد با سرمایه‌گذاران خارجی شده است که این سرمایه‌گذاری‌ها شامل «طرح خرید حدود 61 درصد سهام شرکت تولید تجهیزات سنگین هپکو»، «تولید انواع جوراب»، «تولید مواد افزودنی مورد استفاده در صنایع فولاد، ساختمان و ریخته‌گری» «افزایش درصد سهام و مبلغ سرمایه‌گذاری در شرکت مشترك»، «تولید انواع مواد شوینده» افزایش درصد سهام و مبلغ سرمایه‌گذاری در شرکت مشترك» و «تولید انواع کاغذ از ضایعات کاغذ و مقوا» صورت گرفته است. در استان آذربایجان غربی نیز سه سرمایه‌گذاری مستقل و دو سرمایه‌گذاری مشترک در مدت زمان مورد بررسی انجام می‌شود که شامل طرح‌های «ایجاد پارک صنعتی» به‌صورت مشترک در منطقه ویژه اقتصادی سلماس، «تولید سیلیس دانه‌بندی شده و پودر میکرو سیلیکا»، «تولید انواع بست و اتصال فلزی غیر خودرویی به‌جز فلنج فلزی، و نردبان ثابت»، «تولید و مونتاژ خودروهای MG در کلاس سواری»، «طرح تولید کربنات کلسیم و پودرو کربنات کلسیم» است.
سرمایه‌گذاری خارجی در استان قزوین در چهار طرح «خرید کارخانه‌ها، خطوط تولید و علائم و نام‌های شرکت بهداد شیمی»، «روغن موتور تصفیه مجدد»، «تولید انواع شیر استریلیزه و انواع پنیر»افزایش درصد سهام و مبلغ سرمایه‌گذاری در شرکت مشترك» و «تولید محصولات پلی اورتان (افزایش سرمایه‌گذاری)» است. استان زنجان نیز در این مدت موفق به جذب سرمایه‌گذاری در طرح‌های «تولید کنسانتره مس سولفیدی»، «تولید میله و میلگرد از کامپوزیت زمینه پلیمری» و «تولید انواع شمش فولاد ساده کربنی و کم آلیاژ» شده است. سرمایه‌گذاری خارجی صورت گرفته در استان تهران نیز در طرح‌های «چاپ و تولید انواع جعبه و مقوا (افزایش سرمایه‌گذاری)»، «تولید گچ (افزایش سرمایه‌گذاری)» و «تاسیس واحد خدمات فنی و مهندسی» خواهد بود. سرمایه‌گذاری خارجی جذب شده در استان اصفهان نیز در طرح‌های «تاسیس واحد خدمات فنی و مهندسی» و «طرح تولید خودرو سیتروئن» است. سرمایه‌گذاری در استان همدان نیز در طرح «محصولات بتنی غیرمسلح از بتن سبک گازی»، در استان یزد طرح «تولید ظروف بلور»، در استان سیستان و بلوچستان در طرح «تولید بسته‌بندی آب آشامیدنی»، در استان فارس طرح «اکتشاف و استخراج سنگ مرمریت»، در استان آذربایجان شرقی طرح «ارائه خدمات مهندسی زمین شناسی و اکتشاف معدنی»، در استان مازندران طرح «احداث فروشگاه چند منظوره»، در استان خراسان شمالی طرح «احداث پالایشگاه برای تولید بنزین معمولی بدون سرب و بنزین سوپر بدون سرب، سوخت ATK، نفت سفید، نفت گاز)گازوئیل(، گاز مایع، انواع قیر نرم سخت، قیر با نقطه نرم متوسط نفت کوره)مازوت(گوگرد استحصال شده از نفت خام» و استان لرستان نیز طرح «احداث کشتارگاه صنعتی و بسته‌بندی گوشت تولید خوراك دام احداث سیلوی فولادی کشت و صنعت گردشگردی» است.
.
