رفع مشکل بیکاری و ایجاد اشتغال را می‌توان یکی از اولویت‌های تمام دولت‌ها دانست؛ اولویتی که برای آن برنامه‌های مختلفی تاکنون در نظر گرفته شده است و دولت یازدهم نیز از این قاعده مستثنی نبوده؛ برنامه‌هایی که هم اکنون به بار نشسته و با نگاهی به آمار نیمه نخست سال جاری می‌توان گفت شاهد مثبت شدن روند برنامه‌های ایجاد اشتغال در کشور بوده‌ایم. بازگرداندن رونق به صنایع کوچک و متوسط از طرق مختلف را می‌توان یکی از برنامه‌های اصلی دولت یازدهم دانست. برنامه‌ای که برای تحقق آن دولت یازدهم از ابتدای روی کار آمدن خود برنامه‌های مختلفی را در دستور کار خود قرار داد تا به این طریق علاوه بر بازگرداندن رونق به این صنایع بتواند اشتغال‌زایی را نیز رونق بخشد.
طرح‌هایی که موجب شد در نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته در صدور پروانه بهره‌برداری به لحاظ تعداد شاهد رشد 11 درصدی، به لحاظ سرمایه‌گذاری رشد 105 درصدی و به لحاظ اشتغال‌زایی نیز رشد نزدیک به 28 درصدی باشیم. رشدی که ادامه آن می‌تواند علاوه بر بازگرداندن رونق به بخش تولید به رشد اشتغال‌زایی در کشور نیز کمک شایان توجهی کند. براساس آمار اعلام‌شده می‌توان گفت در نیمه نخست سال جاری بیشترین تعداد پروانه بهره‌برداری صادره در بین استان‌های کشور مربوط به استان تهران با 245 فقره اختصاص داشته است. از سوی دیگر بیشترین میزان سرمایه‌گذاری محقق شده در صدور پروانه بهره‌برداری به استان البرز اختصاص داشته است. افزایش هزینه‌های راه‌اندازی یک واحد تولیدی از دیگر مواردی است که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است؛ به‌طوری که متوسط سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک واحد 9/ 48 میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 5/ 26 میلیارد ریال (5/ 84) درصد رشد داشته است. براساس این گزارش همچنین بیش از 51 درصد از سرمایه‌گذاری محقق شده مندرج در پروانه‌های بهره‌برداری به ترتیب به استان‌های البرز، گیلان، لرستان، زنجان، اصفهان و سمنان اختصاص داشته است.
استان‌های اشتغال‌زا
آمار مذکور درخصوص استان‌هایی که در این مدت بیشترین اشتغال‌زایی را به خود اختصاص داده‌اند نیز بیانگر آن است که استان‌های «البرز، تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی» توانستند بیشترین اشتغال‌زایی را در این مدت داشته باشند. سهم استان البرز از اشتغال‌زایی در این مدت برابر با 5 هزار و 226 نفر بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد بیش از 149 درصدی را در این بخش تجربه کرده است. تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای این استان نیز برابر با 129 فقره بوده که برای آنها سرمایه‌گذاری بیش از 18 هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است. با توجه به این آمار می‌توان گفت استان البرز در حال حاضر تبدیل به یکی از قطب‌‌های صنعتی در کشور شده است و بخش اعظمی از صنایع اشتغال‌زا در این استان مستقر هستند.
استان تهران دومین استانی است که در این مدت توانسته است با ایجاد 4 هزار و 206 نفر شغل در جایگاه بعدی قرار گیرد. تعداد پروانه‌های بهره‌برداری صادر شده برای این استان برابر با 245 فقره با سرمایه‌گذاری بیش از 6 هزار میلیارد ریال بوده است. سومین استان موفق در ایجاد اشتغال استان اصفهان با اشتغال‌زایی 3 هزار و 621 نفر بوده است. برای این استان در مجموع 235 پروانه بهره‌برداری صادر شده و سرمایه‌گذاری صورت گرفته نیز بیش از 9 هزار میلیارد ریال بوده است. اشتغال به وجود آمده برای آذربایجان شرقی نیز در نیمه نخست سال جاری برابر با 2 هزار و 283 نفر بوده، برای این استان در مجموع 136 فقره پروانه بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری بیش از 3 هزار میلیارد ریالی صورت گرفته است. سهم خراسان رضوی نیز در ایجاد اشتغال در مدت زمان مورد بررسی برابر با 2 هزار و 31 نفر بوده است. در مدت زمان مورد بررسی در مجموع برای این استان 169 فقره پروانه بهره‌برداری صادر شده است سرمایه‌گذاری صورت گرفته برای این استان نیز نزدیک به 3 هزار میلیارد ریال بوده است. اما به لحاظ درصد رشد در مدت زمان مورد بررسی کرمان جنوبی با رشد بیش از 333 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشترین رشد را در ایجاد اشتغال نسبت به سایر استان‌ها در نیمه نخست سال جاری تجربه کرد. استان بوشهر نیز با رشد نزدیک به 260 درصدی در این مدت توانست در جایگاه دوم در ایجاد اشتغال قرار گیرد. استان اردبیل نیز در این مدت رشد نزدیک به 239 درصدی را به لحاظ ایجاد اشتغال تجربه کرد.
وضعیت مناطق آزاد
از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده در میان 8 منطقه آزاد و ویژه اقتصادی فعال در کشور اگرچه در مقایسه با سایر استان‌های کشور شاهد ایجاد اشتغال چشمگیری نبوده‌ایم، اما رفع چالش‌های این مناطق نیز موجب شد تا در مدت زمان مورد بررسی نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل شاهد رشد چشمگیری در صدور پروانه‌های بهره‌برداری و ایجاد اشتغال باشیم. در این خصوص می‌توان به صدور 28 پروانه بهره‌برداری در منطقه آزاد انزلی اشاره کرد که ایجاد اشتغال 364 نفری را برای این منطقه به همراه داشت. پروانه بهره‌برداری صادر شده برای منطقه آزاد ارس نیز برابر با 16 فقره بوده که ایجاد اشتغال 117 نفری را برای این منطقه به همراه داشته است. پروانه بهره‌برداری صادر شده منطقه آزاد قشم نیز برابر با 13 فقره بوده که ایجاد اشتغال 205 نفری را به همراه داشته است.
