رییس هیات‌مدیره مجمع عالی واردات ایران: دولت در مسیر اشتباه گذشته حرکت می‌کند

به نقل از جهان صنعت : فاطمه رحیمی- در نشست شبانه سران قوا و اعضای شورا به منظور کنترل و کاهش نرخ ارز و تامین ارز برای واردات کالا‌های مورد نیاز، بسته پیشنهادی بانک مرکزی برای دریافت اختیارات لازم با هدف مهار قیمت ارز و حفظ ارزش پول ملی بررسی و تصویب شد. در این نشست همچنین بانک مرکزی گزارشی از اقدامات انجام‌شده در زمینه همکاری صادرکنندگان بخش‌های دولتی و غیردولتی برای عرضه ارز‌های حاصل از صادرات در سامانه بانک مرکزی و مرکز مبادله و چگونگی تامین ارز مورد نیاز کالا‌های وارداتی ارائه کرد.

این روزها به دلیل وجود تحریم‌های متعدد در عرصه‌های مختلف، تولیدکنندگان داخلی به منظور صادرات محصولات خود و همچنین واردات مواد اولیه با چالش‌های مختلفی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. یکی از این چالش‌های مهم بحث بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور است. دولت هر روز با ابلاغ دستورالعمل و بخشنامه‌های جدید باعث سردرگمی در جامعه و بازار می‌شود، آنچه مسلم است اینکه دولت باید آرامش روانی را به جامعه تزریق کند و به منظور رفع این دغدغه‌ها نمی‌توان بر اساس رویه‌های گذشته عمل کرد. به باور کارشناسان رویه‌های گذشته، شکست‌خورده هستند که اصرار بر تکرار آنها کشور را در مسیر اشتباهی قرار خواهد داد. بخش خصوصی همواره بر این باور است که سختگیری بر موضوع بازگشت ارز حاصل از صادرات نه تنها کمکی به بازگشت ارز نمی‌کند بلکه التهاب بیشتری هم در بازار ایجاد خواهد کرد ضمن اینکه وضعیت بازار ارز طی روزهای اخیر هم گواه این ادعاست.

به باور فعالان اقتصادی، این مسائل به سود فعالیت‌های صادراتی نیست و برخورد قهرآمیز در حوزه‌های اقتصادی نتیجه معکوس می‌دهد و باید صادرکنندگان را به صادرات بیشتر با ارزش‌افزوده بیشتر و بازگشت ارز حاصل از صادرات تشویق کنیم. به گفته نایب‌رییس کنفدراسیون صادرات ایران دلایل عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات به معنای گم شدن ارز یا پنهان کردن آن نیست، بلکه ریشه برخی اختلافات عدم همخوانی قیمت واقعی کالاها در بازار جهانی با قیمت کالاها در کمیته نرخ‌گذاری است. نکته دیگر اینکه برای برخی از کالاها الزاما تمام ارز آن یکجا یا طی مدت کوتاهی به کشور برنمی‌گردد و صادرکننده باید صبر کند تا کالاها در بازار خارجی به فروش برود تا ارز آن به کشور برگردد، یعنی صادرکننده می‌خواهد ارز را به کشور برگرداند اما به دلیل عدم فروش کالاهایش در بازار خارجی نیازمند زمان بیشتری است. نکته دیگری که باید به آن توجه شود استنکاف خریداران از پرداخت ارزش صادراتی کالاهای ایرانی است.

یکی از چالش‌های دیگر در این حوزه، این است که در برخی از موارد نمی‌توان به صورت مستقیم ارز را به ایران انتقال داد و این پروسه انتقال ارز طولانی‌مدت‌تر از شرایط طبیعی است و بحث دیگر برای برخی از کالاهای فسادپذیر در بخش صنایع غذایی، دارویی و کشاورزی صدق می‌کند ممکن است کالا قبل از رسیدن به دست مصرف‌کننده نهایی فاسد شود و فروش نرود و طبیعتا ارزی هم پرداخت نخواهد شد، اما عمده چالش بازگشت ارز حاصل از صادرات مربوط به اختلاف قیمت واقعی کالاها در بازار جهانی و قیمت تعیین‌شده در کارگروه نرخ‌گذاری است.

تکرار تصمیمات غیرکارشناسی
علیرضا مناقبی رییس هیات‌مدیره مجمع عالی واردات ایران در خصوص نشست شبانه سران سه قوا و تصویب بسته پیشنهادی بانک مرکزی برای دریافت اختیارات لازم با هدف مهار قیمت ارز و حفظ ارزش پول ملی به «جهان‌صنعت» گفت: پس از گذشت چهار دهه هنوز هم اصرار بر تکرار اشتباهات می‌کنند، اینکه هنوز زنگ خطری برای آنها به صدا در نیامده و حس نمی‌کنند که گام برداشتن در مسیر غلط چه پیامد‌هایی دارد، عجیب است. این تصمیمات اشتباه این سوال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا تاکنون طی کردن راه نادرست و غیرکارشناسی حاصلی برای کشور دربر داشته است؟ مگر با عدم تعامل با دنیا می‌شود به شکوفایی رسید.
این کارشناس با بیان اینکه اقتصاد باید آزاد باشد، اظهار کرد: اقتصاد بسیار حساس‌تر از چیزی است که آنها فکر می‌کنند و با حرف و شعار نمی‌توان اقتصاد را اداره کرد، در صورتی که اقتصاد نیازمند کار عملی است و کار عملی هم با بستن دست و پای صادرات و واردات و در تنگنا گذاشتن تولیدکنندگان مسیر پیش‌رو نه تنها به سمت مثبت نخواهد رفت، بلکه آینده روشنی را برای آن نمی‌توان متصور بود. با شعار دادن و دعا کردن مشکلی حل نخواهد شد که اگر با این کار مشکلات حل می‌شد امروز وضعیت کشور به این صورت نبود. تا زمانی که اقتصاد در مسیر و ریل واقعی خود قرار نگیرد و افراد تصمیم‌گیر در مسائل اقتصادی اگر نسبت به اقتصاد، علم نداشته باشند، قطعا شرایط از چیزی که در حال تجربه آن هستیم نیز به مراتب بدتر خواهد شد.

چالش‌های بازگشت ارز حاصل از صادرات
رییس هیات‌مدیره مجمع عالی واردات ایران در خصوص چالش‌های بازگشت ارز حاصل از صادرات اظهار کرد: کالا در بازار مخصوصا بازارهای رقابتی هیچ‌گاه با نرخ پایین به فروش نمی‌رسد، بنابراین هیچ صادرکننده‌ای نمی‌تواند کالایی را برای مثال با دلار ۵۸ هزار تومانی خریداری کند و کالا را زیر این قیمت در بازار بفروشد، چراکه صادرکننده از داخل کشور با بالاترین نرخ ممکن کالا را خریداری می‌کند، پس زمانی که کالا را گران و با ارز آزاد می‌خرد چه اصراری وجود دارد که کالا را پایین‌تر از نرخ خرید آن عرضه کند؟ پس با جلسه گذاشتن صرف و گرفتن تصمیماتی که قابلیت اجرایی ندارد نمی‌توان به آینده خوش‌بین بود و اوضاع خراب‌تر خواهد شد.این کارشناس در ادامه با انتقاد از بی‌توجهی مسوولان و اقتصادی نبودن این افراد گفت: متاسفانه مسوولان این نکته را در نظر نمی‌گیرند که هر کالایی که به کشور وارد می‌شود نیاز به ارز دارد؛ چه از مسیر غلط آن که قاچاق است و چه واردات به شکل صحیح آن.

ارزپاشی بلای جان تجار
این فعال اقتصادی با انتقاد از ارزپاشی در بازار اظهار کرد: فروختن ۵ هزار دلار ارز به ازای هر کارت ملی به افرادی که علم استفاده از آن را ندارند نیز اشتباهی مضاعف است و پیامدهای جبران‌ناپذیری برای کشور در پی دارد. مگر ارز مصارف داخلی دارد که به مردم عادی ارائه می‌شود، ارز برای تجارت خارجی یا سفرهای برون‌مرزی است.
این کارشناس با انتقاد از روند صعود نرخ ارز از ۴۰ هزار تومان و رسیدن آن به مرز ۵۸ هزار تومان گفت، با گران‌تر شدن ارز هم هیچ اراده‌ای برای کنترل آن وجود ندارد، چراکه همزمان با این روند افزایشی نرخ ارز همچنان شاهد ارزپاشی در بازار هستیم. این اتفاق موجب می‌شود که تجاری که نیاز به ارز دارند مجبور شوند در صف خرید ارز منتظر بمانند یا با سختی ارز خود را تامین کنند تا بتوانند کالای خود را وارد کنند.

مناقبی در خصوص پیامدهای این ارزپاشی گفت: این اتفاق باعث نشان دادن مسیر غلط به مردم و جا انداختن آن در بین آنهاست و در نهایت موجب می‌شود که برای مثال یک صادرکننده با یک واردکننده در پشت پرده شرایطی ایجاد کنند که بتوانند کار خود را انجام دهند و در این بین تنها کسی که آسیب می‌بیند مصرف‌کننده نهایی یعنی همه مردم کشور هستند. این روزها سفره بیش از ۸۰ درصد مردم بسیار کوچک شده است.

بخش خصوصی حامی مردم
رییس هیات‌مدیره مجمع عالی واردات ایران با انتقاد از اینکه کسانی که برای اقتصاد تصمیم می‌گیرند از علم کافی آن برخوردار نیستند، گفت: بخش خصوصی واقعی حامی مردم است به دلیل حفظ منافع شخصی خود؛ چراکه گردش مالی و حرکت کاری ماست که برای ما ارزش‌افزوده ایجاد می‌کند، نه بالا رفتن بی‌رویه قیمت‌ها. به جای واردات بی‌رویه باید بگوییم بالا رفتن بی‌رویه قیمت‌ها در اثر سیاستگذاری‌های غلط. نمونه آن هم ریزش ناگهانی پنج هزار تومانی ارز در بعدازظهر یکشنبه است و دلیل آن هم اعلام همراهی عباس عراقچی با امیر عبداللهیان در ژنو بود؛ خبری که اگرچه تکذیب شد اما روی قیمت دلار اثر کاهشی داشت.

جراحی اقتصادی یا کشتن اقتصاد؟
این کارشناس با انتقاد از سیاست جراحی اقتصادی دولت، آن را کشتن مریض تعبیر کرد و گفت: جراحی یعنی اینکه بیمار به سمت بهبود حرکت کند، حتی اگر بیماری زیر عمل هم از دنیا برود هم در مسیر بهبود عمرش تمام شده است، اما ما امروز مریض را می‌کشیم پیش از آن که جراحی اقتصادی انجام دهیم.