رضا صادقیان*
به نقل از جهان صنعت : از زمان تغییر رییس کل بانک مرکزی تا به امروز نوسانات بازار ارز نهتنها کنترل نشده، بلکه با همان رویه سابق در حال اجرا است. محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی از زمان قبول مسوولیت تا به امروز در مجموع ۶ توئیت که موضعگیری اصلی ایشان در قبال نرخ ارز و سیاستهای بانک مرکزی را نشان میدهد و ۵ پاسخ به کاربران در این شبکه را منتشر کرده است. محتوای ارائهشده از سوی ایشان به عنوان ریاست موثرترین نهاد پولی کشور در نگاه نخست امیدوارکننده و مثبت است، اما مقایسه این موضعگیریها با وضعیت بازار ارز بسیار متفاوت و بعضا متضاد است. ایشان در تازهترین توئیت، خبر از برقراری کانال مالی با بانک روسیه و برقراری «کانال مالی بین ایران و دنیا در حال ترمیم است» میدهد. قبلتر نیز به «مداخله و نرخسازی» بانک مرکزی در بازار اشاره کرده بود و همچنین خبر از «حذف دلار توافقی و برچیدن رانت» داده بود و… اما تا این لحظه نه تنها خبرهای اعلامشده از سوی ریاست بانک مرکزی مورد پذیرش بازار و فعالان اقتصادی قرار نگرفته، بلکه بازار ارز به صورت پیوسته دستخوش نوسان است و همچنان روی آرامش را در عمل به خود ندیده است.
روز گذشته و پس از خواندن توئیتهای رییس کل بانک مرکزی، به سایت «شبکه اطلاعرسانی طلا، سکه و ارز» سر زدم؛ از صفحه آقای فرزین تا نمایش اطلاعات سامانه مذکور یک کلیک بود. در این سایت و پس از جستوجوهای اینترنتی نه تنها خبری از واکنش مثبت فعالیتها و تلاشهای شبانهروزی مدیران بانک مرکزی مشاهده نمیشد، بلکه نمودار و اعداد، رشد نرخ دلار، یورو، درهم، دینار و… را نشان میدادند. پرسش اینجاست که سیاستهای بانک مرکزی برای آرامش بخشیدن به بازار ارز و سکه چه زمانی تاثیرات مثبت خود را در بازار نشان خواهد داد؟ به نظر میرسد مسوولان بانک مرکزی در حال تلاش هستند- مانند مدیران سابق و اسبق این نهاد مهم- اما خودشان نیز پاسخ روشنی برای این پرسش و سایر سوالات مشابه ندارند.
هر چند رییس کل بانک مرکزی برجام را یکی از شیوههای معمول انتقال ارز به داخل کشور میداند و تاکنون درباره پیوستن و یا نپیوستن ایران به FATF سخنی به میان نیاورده است، اما ایشان نیز مانند سایر مدیران اقتصادی، درسخواندههای مدیریت مالی، اقتصاد و فعالان کسبوکارهای مختلف به خوبی میداند به غیر از عادیسازی شرایط با جهان امروز، برقرار شدن تبادلات مالی با بانکهای جهانی و رسیدن به یک توافق پایدار در حوزه انرژی هستهای و احیای برجام و سایر مسیرها برای رسیدن به مقصد که از نگاه ایشان «احیای ثبات» معنا میدهد، عبور از راههای فرعی، پرپیچ و خم و پرهزینه است. بنابراین تلاشهای بانک مرکزی مانند رانندگی در جاده بدون نمای بیرونی و یکسویه است. در راهی که طی میشود، ساکنان خودرو موفق به دیدن نمای بیرون و لمس تغییر تصاویر نمیشوند.
سیاستهای چندجانبه و مداخله در بازار ارز و برقرار شدن راههای ارتباطی با سایر بانکهای جهانی زمانی قابل پذیرش است که تاثیر احیای ثبات در زندگی عادی شهروندان، فعالان اقتصادی، دولت و کسبوکارها نمایان شود، در غیراین صورت با حجم گستردهای از خبرها روبهرو هستیم که فاصله آن اخبار با شرایط امروز بازار بسیار زیاد است.
* کارشناس اقتصادی