.

حادثه ريزش تونل مترو و انفجار لوله گاز در محله شهران هنوز داغ است، آن‌قدر كه روز گذشته اعضاي شوراي شهر جلسه غير علني پارلمان را به بررسي گزارش اين حادثه اختصاص دادند. دراين جلسه بحث‌هاي زيادي درباره مخاطرات شهري تهران براي تهران مطرح شد، اما همچنان لزوم تشكيل مديريت يكپارچه شهري پر رنگ‌تر از هميشه خود را نشان مي‌داد؛ طرحي كه از برنامه سوم به بعد تكليف دولت‌هاست، اما همچنان روي زمين مانده است و در واقع حادثه روز جمعه در شهران تلنگري بود تا مسوولان هر چه سريع‌تر مقدمات اجراي آن را فراهم كنند.

قاليباف، شهردار تهران همان‌طور كه انتظار مي‌رفت، روز يك‌شنبه در دويست و شصت و هشتمين جلسه شورا به همراه سردار ساجدي‌نيا، فرمانده نيروي انتظامي تهران حضور يافت و گفت: هيچ دستگاهي نه از شهرداري و نه از هيچ ارگاني به دليل كار عمراني با لوله گاز برخورد نكرده است. وقوع حادثه به دليل برخورد شيء به لوله گاز منتفي است. سخنان او در شرايطي است كه گزارش مقامات قضايي درباره مقصر حادثه هنوز آماده نشده است اما موضوع مهم آژير خطري است كه توسط اين حادثه براي تهران كشيده شد تا اعضاي شورا نيز در اين جلسه بيشترين وقت خود را صرف تذكر و ارائه راهكار كنند.

تبديل انرژي‌هاي فسيلي به برق

رييس كميته محيط زيست شورا مديريت يكپارچه را نياز مبرم شهر تهران دانست و گفت: تبديل انرژي‌هاي فسيلي به برق يكي از مهم‌ترين اقداماتي است كه بايد انجام شود چرا كه مخاطرات شهر را كاهش خواهد داد. محمد حقاني با اشاره به گزارش‌هاي ضد و نقيض درباره حادثه شهران افزود: جاي خوشحالي دارد كه شهردار منطقه مي‌گويد بايد بعد از بررسي كارشناسي واقعه اظهارنظر كرد.

وي با تشريح عملكرد دستگاه‌ها در هنگام حادثه گفت: بر طبق گزارش‌ها واصله شركت گاز با يك تاخير 40 دقيقه‌يي اقدام به قطع گاز كرده است و من از هيات رييسه مي‌خواهم از شركت گاز پاسخ بخواهند كه آيا اين مهم صحت دارد؟ اگر صحت دارد وزير نفت بايد رسيدگي كنند! چرا بايد بعد از 40 دقيقه از گذشت آتش سوزي گاز را قطع كنند. همچنين ديروز بعد از ظهر گزارش 6 صفحه‌يي از سازمان آب به دست من رسيد كه بر اساس آن اعلام شد هيچ نشتي‌اي از لوله‌هاي آب نبوده است. آيا ما مي‌خواهيم همچنان به شيوه‌هاي گذشته زندگي كنيم؟! چرا نبايد گاز را تبديل به برق كنيم و در شهر مورد استفاده قرار دهيم؟ او افزود: اين حادثه يك بار ديگر به ما گوشزد و به مسوولان ارشد يادآوري مي‌كند كه مديريت يكپارچه شهري بايد هر چه سريعتر شكل بگيرد. مسوولان بايد بپذيرند كه دست از اقدامات روبنايي بردارند و به زيرساخت‌هاي شهري بپردازند. در نظر بگيريد كه اگر زلزله‌يي رخ دهد، رخداد‌هاي بعد از زلزله بسيار فجايع بيشتري مي‌آفرينند، آيا تهران در برابر اين حوادث ايمن است و امكان پاسخگويي به بازماندگان را دارد؟

لزوم ايجاد كانال مشترك تاسيسات شهري

حادثه آتش‌سوزي شهران نشان داد، نبود كانال مشترك تاسيسات شهري تا چه اندازه مي‌تواند آسيب‌زا باشد. اين مهم‌ترين جمله رييس شورا در جلسه بود. چمران با بيان اينكه لزوم احداث كانال شهري بايد بيش از پيش جدي گرفته شود، گفت: تاسيسات شهري يك ضرورت است ولي متاسفانه در اجراي آن از سوي نهاد‌هاي مسوول كوتاهي مي‌شود ولي من از مديريت شهري مي‌خواهم اين مهم را لااقل در بزرگراه‌هاي جديد تاسيس ايجاد كنند. او با اشاره به اينكه استفاده همزمان از انرژي‌ها كاري مقرون به‌صرفه نيست، افزود: در همه جاي دنيا اين‌گونه است كه هيچ‌وقت انرژي‌ها را در كنار هم استفاده نمي‌كنند (برق در كنار گاز) حال آنكه ما اين كار را در روستاهايمان هم انجام مي‌دهيم و فكر مي‌كنيم كار درستي انجام داده‌ايم. بايد جسارت و شجاعت اين را داشته باشيم كه اين رويه را تغيير دهيم البته به شرط آنكه شرايطي فراهم شود تا قيمت برق همتراز گاز ارزان شود تا براي مشتركان مقرون به‌صرفه باشد. چمران همچنين پيشنهاد داد كميته‌يي تشكيل شود تا ضمن بررسي ابعاد اين حادثه به صورت تخصصي دستورالعملي در اين راستا تهيه كند.

پيشنهاد تشكيل مديريت يكپارچه غير رسمي

رييس كميسيون شهر‌سازي شورا هم كه طي چند روز گذشته چندين بار لزوم اجراي مديريت يكپارچه شهري را در گفت‌وگو با رسانه‌ها مطرح كرده بود در اين جلسه گفت: شهرداري تهران چند سالي مي‌شود كه رصد خانه شهري را ايجاد كرده كه در آن تمام اطلاعات شهري گنجانده شود اما متاسفانه وزارتخانه‌ها به جاي آنكه اطلاعات خود را در اختيار اين رصدخانه بگذارند در اقدامي موازي خود رصد خانه ايجاد كرده‌اند. سالاري با گلايه از عدم ايجاد مديريت يكپارچه، گفت: تهران، شهري است كه همه نقاط آن در معرض تهديد قرار دارد و حال كه نمي‌گذارند مديريت يكپارچه محقق شود ما خودمان بايد به فكر چاره باشيم. اينكه شوراي اسلامي شهر تهران چه كار كرده، چه بايد بكند و چه مي‌تواند انجام دهد، به نظرم يك مديريت يكپارچه غير رسمي بايد در شهر ايجاد كنيم شهري كه هر لحظه آبستن حادثه است.

خطر فضاهاي خالي زير زمين

رييس كميته فرهنگي شورا با اشاره به وجود مقارهايي در محدوده محلات شهر تهران، گفت: حفره‌هاي وسيعي زير زمين و در نقاط مختلف پايتخت مي‌تواند يك محله را ببلعد و از اين رو رصد كردن مقارها در تهران بايد در دستور كار شهرداري قرار گيرد. مجتبي شاكري با بيان اينكه بايد نگاه به اين جلسه مديريتي باشد نه نقطه‌يي افزود: بايد از اين جلسه يك بيانيه هشدارآميز از سوي مجموعه افراد مسوول – اعم از مجموعه‌ها ي دولتي و شهري – صادر شود؛ در واقع حاصل اين جلسه بايد بيانيه‌يي باشد كه براي شوراي شهر و مسوولان باقي بماند. شاكري با اشاره به اينكه پايتخت استعدادهاي فراواني براي آسيب در حوادثي مانند زلزله و رانش زمين و نظاير آن دارد، گفت: هم‌اكنون 30 درصد آبي كه مردم استفاده مي‌كنند، هدر مي‌رود و وارد بافت‌هاي زيرين زمين مي‌شود. سرنوشت اين آب‌ها از جمله نكاتي است كه بايد به آن توجه شود؛ چرا كه رخداد حادثه در اين بخش نه بالقوه، بلكه به صورت بالفعل وجود دارد؛ حادثه هم خبر نمي‌كند كه چه زماني رخ مي‌دهد. او با اظهار اينكه در گزارش حفاري‌هاي مترو، بحث مقارها مطرح شده است، گفت: اين بحث بسيار مهم است؛ فضاهاي بازي كه زيرزمين وجود دارد، ممكن است يك محله را ببلعد. اگرچه ممكن است اين موضوع هيچ ربطي به شهرداري تهران نداشته باشد اما رصد كردن مقارها با توجه به اينكه تهران يك شهر قديمي است بايد در دستور كار قرار بگيرد.

مشاور حمل و نقل در ساخت مترو پاسخگو باشد

رييس كميته عمران شورا خطرپذير‌ترين اقدامات در حوزه شهري را كار در فضاي زيرسطحي دانست و گفت: بنابراين بايد با مطالعه دقيق فضاي زيرسطحي را رصد كنيم و اين كار نبايد مقطعي بلكه بايد به صورت مداوم انجام شود.

شاكري افزود: در اين حادثه مشاور حمل و نقل در ساخت مترو بايد پاسخگو باشد چرا كه اين مطالعات مربوط به آن است. از دستگاه‌هاي اجرايي نظير آب و برق و گاز نيز بايد پاسخگويي مطالبه شود، آيا آنها نقشه‌هاي زير سطحي تاسيسات‌شان را دارند؟ در جنوب تهران مشاهده مي‌كنيم كه هر چند وقت يك بار فرونشستي اتفاق مي‌افتد و اين نشان مي‌دهد كه مطالعات زيرسطحي از سوي دستگاه‌ها چندان جدي گرفته نمي‌شود.

 تهران آسيب‌پذير است

رييس كميسيون سلامت شورا گفت: حادثه شهران نشان داد كه آسيب‌پذيري ما در شهر تهران و شهرهاي بزرگ كشور در برابر حوادث احتمالي مثل زلزله بسيار بالاست. در اين حادثه محدود شاهد بوديم كه حوزه‌هاي مختلف در مرحله حين بحران سردرگم بودند و مديريت و فرماندهي واحدي نداشتند.

حافظي يكي از علل اين امر را ضعف ساختاري ستاد مديريت بحران كشور دانست و گفت: وقتي جايگاه اين مجموعه در سطح معاون وزير كشور است، ساير دستگاه‌ها تبعيت لازم را نخواهند داشت لذا پيشنهاد مي‌شود اين ستاد به سطح معاون رييس‌جمهور ارتقا يابد تا بتواند تمام دستگاه‌هاي اجرايي را تحت امر خود قرار دهد.

منبع: روزنامه تعادل