موسسه تحقیقاتی فریزر از افت ۱۳ پلهای آزادی اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۷ خبر داد ه است. ایران در میان ۱۶۲ کشور جهان، رتبه ۱۴۳ آزادی اقتصادی را کسب کرده است . همچنین طبق این گزارش هنگکنگ آزادترین اقتصاد و ونزوئلا بستهترین اقتصاد دنیا را داراست.
موسسه فریزر در جدیدترین گزارش خود با بررسی ۱۶۲ کشور جهان از کاهش آزادی اقتصادی در ایران طی سال ۲۰۱۷ خبر داده است .
بر اساس این گزارش که برپایه آمار مربوط به سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶)، تهیه شده ایران از نظر آزادی اقتصادی نمره ۵٫۷۲ را به دست آورده است. نمره آزادی اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۶ بالغ بر ۶٫۰۳ اعلام شده بود.
شاخص آزادی اقتصادی بر پایه ۵ محور حجم و اندازه دولت، ساختارهای قانونی و حقوق مالکیت، نقدینگی، آزادی تجارت بینالمللی، و قوانین اعتبارات، بازار کار و تجارت تعریف شده است. نمره صفر تا ۱۰ برای هر کشور در این شاخص در نظر گرفته شده است که هر چه بیشتر باشد دلالت بر آزادی اقتصادی بیشتر آن کشور دارد. بر اساس این گزارش در رتبهبندی جهانی نیز رتبه ایران از نظر آزادی اقتصادی افت قابل توجه داشته است. ایران از نظر آزادی اقتصادی در سال ۲۰۱۶ رتبه ۱۳۰ را به دست آورده بود اما در سال ۲۰۱۷ با سقوط ۱۳ پلهای به رتبه ۱۴۳ سقوط کرده است. گفتنی است اقتصاد کشورهایی مثل اتیوپی، نیجر، یمن، کامرون، گینه و گابن آزادتر از ایران ارزیابی شده است.
آزادترین اقتصادهای دنیا
طبق این گزارش در سال ۲۰۱۷ کشور هنگکنگ با امتیاز ۸٫۹۱ در میان کشورها بهترین عملکرد را در آزادی اقتصادی داشته است. پس از آن نیز سنگاپور قرار دارد. سنگاپور نیز با کسب امتیاز ۸٫۷۱ در مرتبه دوم آزادی اقتصادی در جهان ایستاده است. کشور سوم نیز نیوزلند است. نیوزلند با امتیاز ۸٫۵۰ در رتبه سوم و سوییس با رتبه ۸٫۴۰ درصد در رتبه چهارم ایستاده است. رتبه پنجم «آزادی اقتصاد» با امتیاز ۸٫۰۹ به امریکا تعلق داشته است. رتبه ششم نیز با امتیاز ۸٫۱۳ رسیده است. رتبه هفتم با امتیاز ۸٫۰۹ به انگلستان و رتبه هشتم با امتیاز ۸٫۰۸ متعلق به کاناداست.
موریس هم با امتیاز ۸٫۰۸ در کنار کانادا در جایگاه نهم ایستاده است و پس از آن کشور مالت با امتیاز ۷٫۹۷ در جایگاه یازدهم قرار دارد.
کف جدول آزادی اقتصادی
در کف این جدول ونزوئلا قرار دارد. ونزوئلا در آزادی اقتصادی فقط ۲٫۵۸ امتیاز کسب کرده است و در میان کشورها جایگاه ۱۶۲ را دارد و به این ترتیب بستهترین اقتصاد را در میان کشورها دارد. جایگاه ۱۶۱ نیز متعلق به لیبی است. لیبی ۴٫۴۵ امتیاز داشته و یک مرتبه بالاتر از ونزوئلا ایستاده است. پس از آن نیز در جایگاه ۱۶۰ سودان با ۴٫۶۷، الجزایر با امتیاز ۴٫۷۷ در جایگاه ۱۵۹، آنگولا با امتیاز ۴٫۳۸ در جایگاه ۱۵۸ و کنگو با امتیاز ۵ در جایگاه ۱۵۷ ایستاده است.
وضعیت آزادی اقتصادی در کشورهای مهم آسیای شرقی
در کشورهای با اقتصاد بزرگ آسیای شرقی، بهترین جایگاه را در آزادی اقتصاد، ژاپن دارد. ژاپن با امتیاز ۷٫۸۶ در جایگاه هفدهم جهان ایستاده است. همچنین کره جنوبی با امتیاز ۷٫۵۹ در جایگاه ۳۳ قرار گرفته است.
چین ولی جایگاه مناسبی ندارد. چین با امتیاز ۶٫۴۲ در جایگاه ۱۱۳ قرار گرفته است. هند هم با امتیاز ۶٫۹۲ در جایگاه ۷۹ ایستاده است.
وضعیت نامساعد کشورهای همسایه ایران
اوضاع آزادی اقتصادی در همسایههای ایران هم تقریبا نامناسب است. در این میان بهترین جایگاه را ارمنستان دارد که با امتیاز ۷٫۷۰ در جایگاه ۲۷ ایستاده است. بعد از آن هم جایگاه بهتر را ترکیه دارد که با امیتاز ۶٫۶۷ در رتیه ۹۵ ایستاده است. جمهوری آذربایجان نیز ۶٫۴۳ امتیاز دارد و در رتبه ۱۱۶ قرار گرفته است. تاجیکستان نیز با ۶٫۰۵ امتیاز در رتبه ۱۳۲ قرار دارد. پاکستان هم با ۵٫۹۱ امتیاز در جایگاه ۱۳۶ ایستاده است. در میان همسایگان رتبه عراق که ۱۵۳ اعلام شده با ۵٫۲۱ امتیاز از ایران، جایگاه نازلتری داشته است. البته امتیاز و رتبه کشورهای افغانستان در این جدول ذکر نشده است.
در کشورهای حاشیه خلیج فارس، بحرین با ۷٫۳۵ امتیاز در جایگاه ۵۰ قرار دارد و امارات متحده عربی با ۷٫۱۷ امتیاز رتبه ۶۱ را از آن خود کرده است. همچنین قطر با ۷٫۰۷ امتیاز در جایگاه ۶۹ ایستاده است. بعد آن هم عمان قرار دارد. با امتیاز ۶٫۷۶ و رتبه ۸۹٫ اما رتبه عربستان سعودی سه رقمی است. این کشور با امتیاز ۶٫۲۵ در جایگاه ۱۰۷ قرار گرفته است. کویت هم ۶٫۴۱ امتیاز کسب کرده و در جایگاه ۱۱۴ ایستاده است.
آزادی اقتصادی در اروپا
در میان کشورهای اروپایی با اقتصاد بزرگ انگلستان رتبه هفتم و ۸٫۰۹ امتیاز دارد. آلمان هم با ۷٫۸۲ امتیاز رتبه بیستم را اخذ کرده. ایتالیا هم ۷٫۴۱ امتیاز دارد و رتبه ۴۶ را از آن خود کرده است. فرانسه هم در جایگاه ۵۰ ایستاده است با ۷٫۳۵ امتیاز. روسیه هم ۶٫۸۷ امتیاز دارد با جایگاه ۸۵٫
رتبه کشورهای اسکاندیناوی کمتر از ۳۵
در میان کشورهای حوزه اسکاندیناوی بهترین جایگاه را دانمارک دارد. با ۷٫۸۹ امتیاز در رتبه ۱۳٫ فنلاند هم ۷٫۸۰ امتیاز دارد و در جایگاه ۲۱ ایستاده. نروژ نیز ۷٫۶۲ امتیاز گرفته و در جایگاه ۳۲ قرار گرفته و سوئد نیز با ۷٫۵۶ امتیاز در جایگاه ۳۵ ایستاده است.