اما بخش مهمی از گفت‌وگوهای متقابل که با حضور وزیر اقتصاد، رئیس کل گمرک و جمعی از فعالان بخش خصوصی کشور همراه بود، به فراهم آوردن تسهیلات و امکانات جدید در مناسبات گمرکی دو طرف اختصاص داشت؛ در این راستا روسای گمرکات ایران و آذربایجان بر رفع موانع گمرکی و تسهیل تجارت تاکید کردند و راهکارهایی را برای روان‌سازی تبادلات مرزی و فعال‌سازی «کریدور شمال-جنوب» تعریف کردند. رئیس کل گمرک ایران در دیدار با همتای خود، با هدف کاهش توقف‌های مرزی، خواستار ایجاد دروازه مشترک مرزی و تسریع در تبادل الکترونیکی اطلاعات بین گمرک دو کشور شد. براساس توافقات صورت گرفته، مقرر شد که نمایندگان تام‌الاختیار گمرکات دو کشور با حضور در مرز آستارا نسبت به شناسایی و ارائه راهکار عملی نسبت به کاهش توقف مرزی اقدام کنند. از سوی دیگر روسای گمرکی ایران و آذربایجان توافق کردند که کمیته‌های فنی و تکنیکی در جهت رفع کامل موانع و کاهش توقف‌های مرزی تشکیل شود تا به‌طور مستمر روند انجام تشریفات مرزی رصد شود. همچنین در چارچوب یک برنامه همکاری دیگر، توافقنامه اجرای پروژه «تیر الکترونیک» توسط مقامات دولتی به امضا رسید، براساس این توافق مقرر شده است که ترانزیت کالا میان گمرکات ایران و آذربایجان الکترونیکی شود.

اما رخداد مهم دیگر در جریان سفر هیات ایرانی به آذربایجان، برگزاری سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و آذربایجان بود که با امضای سه سند همکاری اقتصادی – صنعتی همراه شد. امضای تفاهم‌نامه تاسیس کارخانه ساخت قطعات برای خودروها در«کوی صنعتی نفتچالا» در ۱۶۸ کیلومتری جنوب باکو و همچنین ساخت کارخانه تولید اتوبوس در «کوی صنعتی حاجی قابول» در ۱۲۰کیلومتری جنوب باکو، از جمله همکاری‌های جدیدی هستند که در حوزه‌های صنعتی میان دو کشور همسایه اجرایی خواهند شد. همچنین در نشست مذکور، راهکارهای گسترش همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، تجاری، مالی و بانکی، گمرک و مسائل مرزی، ارتباطات، انرژی، محیط زیست، کشاورزی، امنیت غذایی و بهداشت، علمی، آموزشی، فرهنگ و گردشگری در قالب هشت کمیته تخصصی بررسی شد.

توافقات گمرکی

در بخش مذاکرات گمرکی، مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک ایران و صفر مهدی اف، رئیس کمیته دولتی گمرک جمهوری آذربایجان درخصوص راهکارهای تسهیل تبادلات مرزی میان دو کشور و فعال‌سازی کریدور شمال- جنوب به بحث و گفت‌وگو نشستند. این گفت‌وگوهای دو جانبه در نهایت به دو توافق گمرکی منتج شد. براساس توافق اول، توقف‌ها و تشریفات مرزی در گمرکات دو کشور کاهش می‌یابد، همچنین براساس توافق دوم نیز با اجرای پروژه «تیر الکترونیک» ترانزیت کالا میان گمرکات ایران و آذربایجان الکترونیکی خواهد شد.    به گزارش گمرک ایران، در جریان این گفت‌وگو میراشرفی، برای کاهش توقف‌های مرزی، خواستار ایجاد دروازه مشترک مرزی و تسریع در تبادل الکترونیکی اطلاعات بین گمرک دو کشور شد. از سوی دیگر رئیس کمیته دولتی گمرک آذربایجان ضمن اشاره به اقدام جدید این کشور برای اجرای مدیریت واحد مرزی، خواستار اقدام مشابه از سوی گمرک ایران با هدف افزایش سرعت و کاهش توقف‌های مرزی شد. اما در ادامه ضمن موافقت با پیشنهاد رئیس کل گمرک ایران، مقرر شد که بلافاصله نمایندگان تام‌الاختیار گمرکات دو کشور در آخرین هفته سال ۹۷ با حضور در مرز آستارا نسبت به شناسایی و ارائه راهکار عملی برای کاهش توقف مرزی اقدام کنند. همچنین مقرر شد که کمیته‌های فنی و تکنیکی در جهت رفع کامل موانع و کاهش توقف مرزی تحت نظر روسای گمرک دو کشور تشکیل شود تا به‌طور مستمر روند انجام تشریفات مرزی مورد رصد قرار گیرد. اما در بخش دیگر توافقات گمرکی، توافقنامه اجرای پروژه تیر الکترونیک میان ایران و جمهوری آذربایجان توسط رئیس کل گمرک ایران و رئیس کمیته دولتی گمرک آذربایجان به امضا رسید. با امضای این توافقنامه گمرکات دو کشور توافق کردند که از ابتدای ماه ژوئن ( ۱۰ خرداد ۹۸) فرآیند ترانزیت کالا میان دو کشور الکترونیکی شود. با اجرایی شدن تیر الکترونیک اسناد کاغذی ترانزیت میان گمرکات ایران و آذربایجان حذف و اطلاعات به‌صورت الکترونیک مبادله خواهد شد. پیش از این ایران پروژه تیر الکترونیک را در سال ۹۵ با ترکیه اجرایی کرد و اکنون با امضای توافق‌نامه مذکور با آذربایجان، دومین پروژه تیر الکترونیک در بین کشورهای عضو «کنوانسیون تیر» میان ایران و آذربایجان پیاده‌سازی و اجرایی خواهد شد.

در جریان سفرهیات ایرانی، سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان با حضور مقامات دو کشور در باکو برگزار شد. در پایان این نشست، سه سند همکاری اقتصادی – صنعتی میان دو طرف به امضا رسید. همچنین در نشست مذکور راهکارهای گسترش همکاری‌های ایران و آذربایجان در حوزه‌های سرمایه‌گذاری، تجاری، مالی و بانکی، گمرک و مسائل مرزی، ارتباطات، انرژی و محیط زیست، کشاورزی، امنیت غذایی و بهداشت، علمی و آموزشی و فرهنگ و گردشگری در قالب هشت کمیته تخصصی بررسی شد.  به گزارش خبرگزاری مهر، یادداشت تفاهم مربوط به نتایج سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان از سوی فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد ایران و شاهین مصطفی اف وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان امضا شد. از سوی دیگر تفاهم‌نامه تاسیس کارخانه ساخت قطعات برای خودروها در کوی صنعتی نفتچالا در ۱۶۸ کیلومتری جنوب باکو و ساخت کارخانه تولید اتوبوس در کوی صنعتی حاجی قابول در ۱۲۰ کیلومتری جنوب باکو به امضا رسید.  فرهاد دژپسند، در مراسم امضای این اسناد گفت: جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان دو کشور دوست و برادر با پیشینه تاریخی بسیار طولانی هستند و امروز این پیشینه تاریخی باید با در نظر گرفتن آینده تعاملات دو کشور به یک روابط اقتصادی عمیق‌تر تبدیل شود. وی اسناد امضا شده در این اجلاس را نشانه تقویت روابط راهبردی میان ایران و آذربایجان عنوان کرد و گفت: امیدواریم که با اقدامات مذکور و امضای این اسناد، بتوانیم یک برند مشترک میان ایران و آذربایجان در سطح دنیا عرضه کنیم. وزیر اقتصاد افزود: تهران و باکو به‌عنوان دو کشور همسایه با توسعه روابط راهبردی و رسیدن به اهداف بلندمدت می‌توانند مسیری مناسب برای توسعه روابط در میان کشورهای همسایه باشند.

دژپسند همچنین تاکید کرد که با امضای اسناد همکاری در این نشست می‌توان روابط را از حوزه زیرساختی به حوزه‌های تجاری، بانکی، بیمه‌ای و علمی گسترش داد. وی همچنین سرمایه‌گذاران ایرانی و آذربایجانی را به افزایش متقابل سرمایه‌گذاری در دو کشور دعوت کرد و افزود: ما هیچ مانع، کوتاهی و سستی در زمینه تقویت روابط و اجرای توافقات حاصل شده نداریم.  ازسوی دیگر، شاهین مصطفی اف وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان نیز نتایج و توافقات به‌دست آمده در سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور را برای آینده تعاملات اقتصادی میان آذربایجان و ایران حائز اهمیت دانست. وی افزود: تفاهم امضا شده در پایان این نشست، تمامی توافقات حاصل شده برای فعالیت‌های اقتصادی مشترک دو کشور را در یک سال آینده دربرمی‌گیرد. اطمینان دارم با همکاری مشترک، گام‌های لازم در زمینه اجرای این توافقات برداشته خواهد شد.  وزیر اقتصاد ایران همچنین در ملاقاتی دیگر با الهام علی اف رئیس‌جمهوری آذربایجان دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار موضوعات مورد مذاکره در سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور و نیز اهمیت اسناد مورد نظر برای امضا جهت توسعه روابط اقتصادی دو جانبه بررسی شد. در این دیدار همچنین عزم دو کشور برای تقویت روابط دوجانبه مورد تاکید قرار گرفت.