رییس اتاق ایران با بیان این که با امضای برجام هم مشکلات اقتصادی کشور درست نشد، گفت: بنابراین اقتصاد به عوامل دیگر نیز نیاز دارد و نمی‌توان گفت همه مشکلات ما تحریم بوده و با رفع تحریم اقتصاد ایران شکوفا می‌شود.
غلامحسین شافعی در نشست هیات نمایندگان اتاق ایران که با حضور محمد جواد ظریف – وزیر امور خارجه – و اعضای هیات نمایندگان برگزار شد با بیان این‌که اقتصاد ایران از گذشته دچار مشکلات ساختاری بوده است، افزود: اقتصاد ایران بعد از دهه‌ها آزمون و خطا همچنان شاهد وجود مشکلات است.
وی به شرح مشکلات مذکور پرداخت و اظهار کرد: یکی از این مشکلات عدم توجه واقعی و عملی به بخش‌های مولد و تولیدی کشور است. مشکل دیگر حذف نمایندگان بخش خصوصی و نخبگان از حوزه‌های تصمیم‌گیری در اقتصاد است. عدم تمرکز و وجود مراکز متعدد تصمیم‌گیری در حوزه مسائل اقتصاد کشور یکی‌دیگر از مشکلات اقتصادی کشور بوده است.
رییس اتاق ایران ادامه داد: از مشکلات دیگر اقتصاد کشور به حاشیه‌راندن بخش خصوصی واقعی در فعالیت‌های اقتصادی و تکیه بر قاعده نانوشته برتری دلالان در منافع تولیدگران بوده است.
شافعی با اشاره به شرایط اقتصادی قبل از انقلاب ادامه داد: در دوران پیش از انقلاب تکیه بر صنایع با بهره‌وری پایین و نبود سیاست فناوری مناسب توسط دولت از جمله اشتباهات بود که بعدتر به جز دوره‌های کوتاه این اشتباهات ساختاری به همراه حذف نخبگان و نمایندگان بخش خصوصی از حوزه تصمیم‌گیری‌های اقتصادی شرایطی را پدید آورده است که با جرقه ایجاد بی‌ثباتی و تنش‌های سیاسی وضعیت کشور را به بن‌بست می‌رساند.
وی با تاکید بر این‌که در ایران نوآوری و خلاقیت منشا و موتور اصلی خلق ثروت نیست، گفت: به همین دلیل اقتصاد کشور شکنننده بوده و با هر تکانه‌ای تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
رییس اتاق ایران با اشاره به تلاش‌های وزارت امور خارجه و تیم مذاکرات هسته‌ای، بیان کرد: این تلاش‌ها شرایطی را پدید آورد که منجر به کاهش تنش‌ها و بی‌ثباتی‌ها در سیاست خارجی کشور شد. این اقدام مهم و تاثیرگذاری بود که سایه خطرات و افزایش تنش‌های بیشتر را از سر کشور دور کرد و منجر به بازگشت ثباتی نسبی در سیاست خارجی کشور شد.
شافعی ادامه داد: البته باید گفت اقتصاد ایران دچار نارسایی‌های اساسی و ساختاری است که ایجاد تنش‌های سیاسی و سایه تحریم بر سر کشور طی سال‌های اخیر صرفا این نارسایی‌ها و مشکلات ساختاری را عیان‌تر کرده است.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری، گفت: رهبر معظم انقلاب در بیانات اخیر خود به نکته‌ای بسیار مهم در مورد برجام و مسائل اقتصادی کشور اشاره کردند و فرمودند مسائل اقتصاد کشور را نباید به برجام و امثال آن گره بزنیم. دیدید که با برجام هم مشکلات اقتصادی درست نشد و بنابراین به اقتصاد به عوامل دیگر نیز نیاز دارد.
رییس اتاق ایران ادامه داد: بنابراین موضوعی که اهمیت دارد و باید بر آن تاکید شود این است که بدون توجه به حل مشکلات ساختاری موجود در حوزه مسائل اقتصادی کشور نمی‌توان صرفا به حل مشکلات تحریم‌ها و برجام با ارائه‌ی همان رویه‌های قبلی بر اقتصاد امید داشت و در آینده شاهد توسعه و شکوفایی اقتصاد کشور باشیم.
شافعی تصریح کرد:مسائل و مشکلات اقتصادی در داخل کشور نباید طوری مطرح شوند که گویی علت تمام مشکلات تحریم‌ها بوده و با رفع تحریم‌ها اقتصاد ما شکوفا می‌شود. متاسفانه باید گفت با گذشت ۱۲ سال از شروع تحریم‌های هسته‌ای اقدامات سازنده‌ای برای حل مشکلات ساختاری در حوزه اقتصادی کشور اندیشیده نشده است.
وی با اشاره به فضای بعد از برجام، اظهار کرد: پس از توافق صورت گرفته با کشورهای مقابل باز هم فرصت داشتیم تا با اتخاذ سیاست‌های صحیح و به موقع و با تکیه بر فرمان اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری به سمت انجام برخی اصلاحات ساختاری و اساسی برای تقویت اقتصاد خود برویم تا از این طریق بتوانیم هم تاب‌آوری اقتصاد را بالا ببریم و هم راه‌های افزایش فشار بیشتر بر اقتصاد کشور را در عرصه بین‌المللی در صورت بدعهدی و نقض تعهدات بین‌المللی کاهش دهیم و هم نتیجه تلاش‌های سازنده تیم مذاکره‌کننده را بهره‌ور سازیم.
رییس اتاق ایران با تاکید بر این‌که در دنیای امروز امنیت و اقتدار سیاسی کشورها صرفا به توان نظامی و تسلیحاتی آنها گره نخورده است، افزود: امروز بحث امنیت و اقتدار سیاسی کشورها در دنیا ارتباط نزدیکی با توان اقتصادی، تولیدی و صادراتی آنها نیز دارد. این یک واقعیت است که حوزه سیاسی به شدت بر حوزه اقتصادی تاثیرگذار است، اما آنچه در این میان مهم است نه اصل تاثیرگذاری بلکه نوع این تاثیرگذاری است. امروزه جذب سرمایه بدون حضور در جریان گسترده و پویای جهانی شدن اقتصاد با هر عقیده‌ای که نسبت به آن داشته باشیم ممکن نیست.
شافعی ادامه داد: هرچند شکی وجود ندارد که موقعیت آرام و ثبات سیاسی پیش‌شرط لازم برای جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی به شمار می‌رود، اما این شرط کافی نیست. شرط کافی آن است که ثبات سیاسی بتواند اولا یک مزیت نسبی در سرمایه گذاری ایجاد کند و ثانیا بتواند روابطی را فعال کند که در چارچوب جهانی شدن اقتصاد معنی‌دار بوده و با آن همگرایی داشته باشند.
وی با تاکید براین‌که خروج ترامپ از برجام یک بزنگاه تاریخی بسیار مهم و حساسی را پیش‌روی دولتمردان ما قرار داده است، گفت: اتخاذ تصمیمات صحیح و به موقع برای عبور کردن از این بزنگاه در این لحظه تاریخی می‌تواند تضمینی محکم به جامعه و مردم جهت دستیابی به آینده‌ای روشن و مملو از موفقیت به مردم بدهد، بنابراین نباید این لحظات مهم را از دست داد.
رییس اتاق ایران با تاکید بر این‌که کشور نیازمند اصلاح و بازبینی تصمیمات گذشته خود است، بیان کرد: نباید مردم را ناامید کنیم. باید از فرصت‌سوزی دست بکشیم. دفاع و تکیه بر تداوم روندهای موجود اقتصاد کشور را به نقاط نامطمئن‌تری سوق می‌دهد. سال‌هاست که برخی تصمیم‌گیران تصمیمات سخت، اما اثرگذار را که منافع بلندمدت کشور و مردم را تامین می‌کنند به تعویق انداخته‌اند و با نگاهی کوتاه مدت اقدام به تصمیم‌گیری و ارائه‌ی راهکار کرده‌اند. وضعیت خطیر کشور در زمان حال دیگر مجال فرصت‌سوزی ندارد.
شافعی با بیان این‌که شرایط غیرعادی را هیچ‌گاه نمی‌توان با تصمیمات عادی مدیریت کرد، گفت: نظام تصمیم‌گیری اقتصاد ما نیازمند اصلاح است. باید در جهت تقویت و افزایش اقتدار اقتصادی و سیاسی کشور حرکت کرد. ثبات سیاسی باید به کشور بازگردد و در یک فضای امن سیاسی مبتنی بر اعتماد برای افزایش توان تولید و اقتصاد در کشور کوشید.
وی ادامه داد: راه مقابله با تحریم‌ها فراهم کردن تسهیلات در کسب‌وکار فعالان اقتصادی است نه این‌که هرچه تحریم‌ها افزایش یابد بندهای جدیدی به روی فعالان اقتصادی بسته شوند.رفع مشکلات داخلی ما و فراهم کردن شرایط مقابله با تحریم‌ها ابتدایی‌ترین کاری است که باید انجام شود. ما خواستاریم که تسهیل در مقابل تحریم را در فعالیت‌های اقتصادی در همه ابعاد سرلوحه کار قرار دهیم.
رییس اتاق ایران با بیان این‌که اگر امروز صحبت از اقتصاد مقاومتی و مشارکت همه مردم در ساخت کشور می‌شود باید در عمل از این مشارکت پشتیبانی شود، گفت: نقش بخش خصوصی نباید فقط در همراهی با دولت تلقی شود. بخش خصوصی باید بتواند با نظارت کارشناسانه و با تجربیاتی که دارد هموارکننده مسیر و پشتیبان نظرات دولت باشد.
