مطابق آمار رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت از مجموع ۳۱گروه کالای صنعتی، ۸گروه کالایی و از میان ۱۳گروه کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی ۴گروه کالایی در سال ۱۳۹۶ نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۵ با کاهش تولید همراه بوده‌اند. از دیگر سو بر اساس آخرین آمار مربوط به تولید کالاهای منتخب صنعتی طی بازه زمانی مورد اشاره، تولید «کولر آبی» با افتی معادل ۳۳٫۵درصد، بیشترین افت را در میان گروه‌های منتخب صنعتی داشته و تولید «کمباین» با ۸۵٫۸درصد رشد، بیشترین رشد را در این گروه به خود اختصاص داده است. در گروه کالاهای منتخب بخش معدن نیز «چینی بهداشتی» با ۲۱درصد رشد در تولید، خوش اقبال‌ترین بخش تولیدی در میان صنایع معدنی لقب گرفته، اما در مقابل تولید «کاتد مس» با افت ۱۵٫۲ درصدی در این مدت بیشترین افت را در این بخش به خود اختصاص داده است.

تولیدات صنعتی با بیشترین میزان افت

جزئیات آماری روند تولیدات منتخبان صنعتی نشان می‌دهد، تولید کولر آبی با افت ۳۳٫۵درصدی، نئوپان با افت ۱۷٫۹درصدی، انواع تلویزیون با افت ۱۵٫۸ درصدی، داروی انسانی با افت ۴٫۶درصدی، وانت با افت ۴٫۴درصدی، الکتروموتور با افت ۳٫۴درصدی، پودر شوینده با افت ۰٫۶درصدی و چرم با افت ۰٫۴ درصدی بیشترین افت را در میان کالاهای منتخب صنعتی در سال ۱۳۹۶ نسبت به سال ۱۳۹۵ داشته‌اند.

بر این اساس تولید «کولر آبی» در کشور از ۷۲۳ هزار و ۴۰۰دستگاه در سال ۱۳۹۵، در پایان سال ۱۳۹۶ به ۴۸۱هزار دستگاه رسید و کاهش ۳۳٫۵درصدی را تجربه کرد. کولر آبی در سایر گزارش‌های فصلی در سال گذشته نیز رکورددار بیشترین میزان کاهش در تولید بود. علت اصلی این کاهش چشمگیر در تولید کولر آبی را اما شاید بتوان در تغییر تقاضای مصرفی شهروندان و نیز رکود در بازار مسکن جست‌وجو کرد. دیگر کالایی که میزان تولید آن در پایان سال ۱۳۹۶ نسبت به پایان سال ۱۳۹۵ با کاهش رو‌به‌رو شده، گروه «پودر شوینده» است. تولید این محصول از حدود ۶۵۹هزارتن در سال ۱۳۹۵ به حدود ۶۵۵ هزار تن در سال گذشته کاهش پیدا کرده است. افت تولید این محصول در بازه زمانی مورد اشاره حدود ۰٫۶ درصد بوده است.

از آن سو تولید «نئوپان» به عنوان دومین کالای صنعتی با افت از ۸۴۰هزار مترمکعب در سال ۱۳۹۵ به ۶۹۰هزار مترمکعب در سال ۱۳۹۶ کاهش پیدا کرده و افت ۱۷٫۹درصدی در تولید را تجربه کرده است. تولید «داروی انسانی» نیز از ۴۰میلیارد و ۲۰۰ میلیون عدد در سال ۱۳۹۵ به ۳۸میلیارد و ۴۰۰ میلیون عدد در سال گذشته کاهش پیدا کرده و افت ۴٫۶درصدی در تولید را تجربه کرده است. تولید «وانت» نیز از ۷۶ هزار و ۳۰۰ دستگاه در سال ۱۳۹۵ به ۷۳هزار دستگاه در پایان سال ۱۳۹۶ رسیده و افت تولید این محصول معادل ۴٫۴ درصد ثبت شده است. افت تولید «الکتروموتور» نیز معادل ۳٫۴ درصد بوده و از حدود ۹میلیون دستگاه به حدود ۸٫۶میلیون دستگاه کاهش پیدا کرده است.

تولیدات صنعتی با رشد بالا

مطابق آمار منتشر شده در میان ۳۱ کالای منتخب صنعتی، «کمباین با رشد مثبت ۸۵٫۸درصدی، اتوبوس، مینی‌بوس و ون با ۶۰٫۸درصدی، انواع کاغذ با رشد ۳۱٫۹درصدی، کارتن با رشد ۲۵٫۸درصدی، دوده با رشد ۲۴٫۴درصدی و سموم دفع آفت نباتی با رشد ۱۶٫۱درصدی» بیشترین رشد را تا پایان سال ۱۳۹۶ به خود اختصاص دادند. بر این اساس تولید «کمباین» از ۴۰۸دستگاه در سال ۱۳۹۵ به ۷۵۸ دستگاه در پایان سال ۱۳۹۶ رسیده و رشد ۸۵٫۸ درصدی را تجربه کرده است. تولید در گروه کالایی «اتوبوس، مینی‌بوس و ون» نیز از ۲۶۳۸دستگاه در سال ۱۳۹۵ به ۴۲۴۳دستگاه در پایان سال ۱۳۹۶ رسیده و به این ترتیب رشد تولید این گروه معادل ۶۰٫۸درصد بوده است. تولید انواع «کاغذ» نیز از حدود ۵۸۰هزارتن در سال ۱۳۹۵ به حدود ۷۶۵ هزارتن رسیده و رشد تولید در مورد این محصول معادل ۳۱٫۹درصد بوده است. رشد تولید کاغذ را اما شاید بتوان پیرو سیاست‌های وارداتی دولت در قبال این محصول دانست که موجب شده در برهه زمانی خاصی در سال گذشته، تولید این محصول از واردات آن پیشی بگیرد. این در حالی است که به تازگی پیشنهادی از طرف انجمن تولیدکنندگان کاغذ ارائه شده که بر اساس آن، ارزهای حاصل از صادرات کاغذ مجددا به کشور باز می‌گردند و به واردات مواد اولیه جهت تولید کاغذ در داخل تخصیص می‌یابند. در صورت عملی شدن این پیشنهاد، تولید کاغذ در کشور در سال جاری می‌تواند بیش از سال ۱۳۹۶ باشد.

تولید «کارتن» در کشور نیز از حدود ۳۹۰هزارتن در پایان سال ۱۳۹۵ به حدود ۴۹۰هزارتن در پایان سال ۱۳۹۶ رسیده و به این ترتیب رشدی معادل ۲۵٫۸ درصد را تجربه کرده است. این در حالی است که برخی گزارش‌ها در روزهای اخیر حاکی از آن بودند که افزایش تولید کارتن و نیز انواع مقوا در کشور، ناشی از افت تولید در کاغذ و اختصاص ظرفیت تولید کارخانجات تولید کاغذ به تولید کارتن بوده است. تولید «دوده» نیز حدود ۱۰۳هزارتن در سال ۱۳۹۵ در پایان سال گذشته به حدود ۱۲۸هزارتن افزایش یافته و رشدی معادل ۲۴٫۴درصد را در تولید این محصول به ثبت رسانده است. «سموم دفع آفات نباتی» دیگر گروه صنعتی در سال ۱۳۹۶ است که شاهد رشد تولید در قیاس با مدت مشابه سال ۱۳۹۵ بوده است. تولید این گروه صنعتی از حدود ۳۱هزار تن در سال ۱۳۹۵ به حدود ۳۷هزارتن در سال ۱۳۹۶ افزایش یافته و رشدی معادل ۱۶٫۱درصد را تجربه کرده است.

برندگان و بازندگان معدنی

علاوه بر این در خصوص آمار تولید کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی نیز باید اشاره کرد که از ۱۳ گروه کالای منتخب، ۴کالا شامل «کاتد مس، ظروف شیشه‌یی، ظروف چینی و سیمان» به ترتیب با ۱۵٫۲، ۱۰٫۶، ۲٫۱، و ۱٫۵درصدی» بیشترین افت را داشته‌اند. اما در مقابل به ترتیب ۴ منتخب معدنی «چینی بهداشتی، شیشه جام، کنسانتره زغال‌سنگ و فولاد خام» با رشد مثبت ۲۱، ۱۸٫۹، ۱۲٫۷ و ۱۱ درصد بیشترین رشد را در سال ۱۳۹۶ تجربه کرده‌اند.

بر این اساس تولید «کاتد مس» از حدود ۱۹۰هزار تن در پایان سال ۱۳۹۵ به حدود ۱۶۱هزار تن در پایان سال ۱۳۹۶ رسیده و افتی معادل ۱۵٫۲درصد را تجربه کرده است. تولید در گروه کالایی «ظروف شیشه‌یی» نیز از حدود ۴۶۱هزارتن در سال ۱۳۹۵، به حدود ۴۱۲هزارتن در سال گذشته رسیده و افت تولید آن برابر با ۱۰٫۶درصد بوده است. گروه کالایی «ظروف چینی» دیگر گروه کالایی در میان کالاهای منتخب معدنی و صنایع معدنی است که تولید آن در سال گذشته با افت مواجه بوده است. تولید این گروه کالایی از ۴۷٫۷هزار تن در سال ۱۳۹۵ به ۴۶٫۷ هزارتن در سال ۱۳۹۶ کاهش پیدا کرده و افت ۲٫۱ درصدی را شاهد بوده است. تولید «سیمان» نیز از حدود ۵۵میلیون تن در سال ۱۳۹۵ به حدود ۵۴ میلیون تن در سال ۱۳۹۶ رسیده و به این ترتیب افتی معادل ۱٫۵درصد را به ثبت رسانده است.

از دیگر سو تولید «چینی بهداشتی» در سال ۱۳۹۵ معادل ۸۵هزار تن بوده و در پایان سال ۱۳۹۶ به حدود ۱۰۳هزار تن رسیده است. به این ترتیب تولید این محصول در بازه زمانی مورد اشاره رشدی معادل ۲۱درصد را شاهد بوده است. تولید در گروه کالایی «شیشه جام» نیز در پایان سال ۱۳۹۵ برابر با ۸۲۶ هزارتن بوده که در پایان سال ۱۳۹۶ به ۹۸۲هزارتن رسیده و رشد ۱۸٫۹درصدی را تجربه کرده است. تولید «کنسانتره زغال‌سنگ» نیز از حدود ۱٫۲ میلیون تن در سال ۱۳۹۵ به حدود ۱٫۳میلیون تن در سال ۱۳۹۶ رسیده و رشد تولید آن معادل ۱۲٫۷ درصد بوده است. تولید فولاد خام نیز در پایان سال ۱۳۹۵ معادل حدود ۱۸میلیون تن بوده و در پایان سال ۱۳۹۶ به حدود ۲۰میلیون تن رسیده بنابراین رشد تولید آن برابر با ۱۱درصد بوده است.

منبع