ابراهیم رضازاده در پاسخ به این سوال که با توجه به اتفاقاتی که در سال‌های اخیر در زمینه صادرات به عراق رخ داده  در سال جاری امنیت تجارت با این کشور چگونه ارزیابی می‌شود؟ اظهار کرد: هر کشور برای حمایت از صنایع داخلی خود اقداماتی انجام می‌دهد در این میان هرچه سطح پیشرفتگی کشورها کمتر باشد این موانع و مشکلات بیشتر می‌شود، اما در کشورهای توسعه یافته‌موانع تعرفه‌ای به مراتب کمتر از کشورهای درحال توسعه است.

رایزن بازرگانی سابق ایران در عراق با بیان اینکه در کنار سود مناسب تجارت با عراق مشکلات خاص خود را هم دارد، گفت: پیش‌بینی هم نمی‌شود سهولت بیشتری در این بازار ایجاد شود و مشکلات یک شبه حل شود. از سوی دیگر ممکن است موانع جدیدی هم در این بازار ایجاد شود. ‌اما به هرحال این بازار جذابیت‌های خاص خود را دارد و تجار سعی دارند سهم خود را با چنگ و دندان در بازار عراق حفظ کنند.

رضازاده ادامه داد: مسئولان نیز در تمام مذاکرات سیاسی خود با عراق در اولین گام بحث موانع صادرکنندگان را مورد توجه قرار می‌دهند، اما به هر صورت باید توجه داشت که در بازار عراق جذابیت و سختی در کنار یکدیگر وجود دارد و معمولا ریسک و بازده در یک بازار رابطه‌ای مستقیم دارند.

وی افزود: ممکن است گاه تجار هزینه‌های خود را کمی دیرتر دریافت کنند یا بخشی از مطالبات آنها سوخت شود. از سوی دیگر ممکن است گاه در این کشور اعتصاب شود یا شاهد اتفاقاتی مانند توقف کالاهای صادراتی در مرزها باشیم. اما به هرحال این موارد را می‌توان جزو لاینفک بازار عراق دانست.

رضازاده در ادامه صحبت‌های خود در پاسخ به سوالی مبنی بر نقش عربستان سعودی در کاهش حجم روابط تجاری ایران و عراق گفت: عربستان سعودی اگر می‌توانست در بازار عراق کاری انجام دهد این کار را برای خودش می‌کرد. اکنون حجم صادرات عربستان به عراق کمتر از یک میلیارد دلار شده است، در حالی که در هیچ برهه‌ای پس از سقوط صدام شاهد چنین ارقامی در صادرات عربستان سعودی به عراق نبوده‌ایم.

رییس میز عراق در سازمان توسعه تجارت ادامه داد: به هرحال بعید به نظر می‌رسد که عربستان سعودی بتواند به راحتی جایگاه ایران را در عراق کسب کند، زیرا بیش از ۹۰ درصد از مبادلات ما با عراق به لحاظ تقسیم‌بندی به بخش خصوصی مربوط می‌شود و بخش خصوصی که با ایران کار می‌کند به خوبی می‌داند که شرایط چگونه است و منفعت در تجارت با کدام کشورها وجود دارد.

وی افزود: قطعا اگر تجارت با عربستان سعودی برای تجار عراقی منفعت داشت تا به حال آنها به سراغ بازار عربستان سعودی رفته بودند، اما نمی‌توان یک شبه تاجر عراقی را به مسیر دیگری منحرف کرد.

رایزن بازرگانی سابق ایران در عراق همچنین اظهار کرد: البته ممکن است براساس وعده‌هایی که عربستان می‌دهد بخشی از واردات عراق به سمت عربستان سعودی سوق داده شود، به عنوان مثال این احتمال وجود دارد که بازار روغن نباتی تا حدی به سمت عربستان سوق پیدا کند. اما باید به این نکته نیز توجه داشت که اکنون بیشترین واردات آبمیوه عراق از عربستان و ترکیه است اما عراق برای واردات این بخش ۱۰۰ درصد تعرفه اضافی هم وضع کرده است.

آمارهای گمرکی ماه‌های دی و بهمن گویای این است که عراق از دومین بازار عمده وارداتی ایران به رتبه سوم نزول کرده است. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که در سال گذشته تجار در کار با این کشور مشکلاتی را تجربه کردند. به عنوان مثال گاه تعرفه صادرات آبمیوه افزایش ۱۰۰ درصدی پیدا کرد و گاه شاهد رشد ۲۵ درصدی صادرات لبنیات به عراق بودیم. برهمین اساس در این مدت بیم آن می‌رفت که بازار عراق از دست برود؛ موضوعی که شاید آمارهای گمرکی هم به نوعی آن را تایید کند.

منبع