طرح کارانه اشتغال جوانان

یکی از برنامه‌های گنجانده شده در برنامه توسعه ششم طرح کارانه اشتغال جوانان است که به اختصار کاج نامیده می‌شود. گروه هدف طرح نیز جوانان جویای کار فارغ‌التحصیل دانشگاهی گروه سنی 25 تا 34 سال و فاقد سابقه بیمه تامین اجتماعی هستند. این طرح با در نظر گرفتن طرف عرضه و تقاضای نیروی کار حداقل 123 هزار نفر و حداکثر 250 هزار نفر شغل ایجاد می‌کند. در این طرح پیش‌بینی شده است برای ایجاد شغل برای 150 هزار نفر حدود 160 هزار میلیارد تومان هزینه شود. البته پیش‌بینی شده است که در صورت اجرایی شدن طرح به‌طور کامل حدود 250 هزار نفر مشغول به کار شوند که 400 هزار میلیارد تومان هزینه خواهد داشت. همچنین بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد ایجاد زمینه‌های لازم برای برقراری پل ارتباطی میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با واحدهای فعال اقتصادی می‌تواند زمینه‌ساز آموزش مهارت‌های مورد نیاز در فضاهای شغلی باشد. «ایجاد زمینه‌های لازم به منظور به‌کارگیری نیروهای تحصیلکرده با هدف مهارت‌آموزی و هدایت آنها به سمت بازار کار از طریق اجرای دوره کارورزی» در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفته است و چون این طرح بر اساس «دوره کارورزی دانش‌آموختگان» در تاریخ ۵ اسفند95 شورای عالی اشتغال تصویب شده است، لزوما در دولت دوازدهم نیز تداوم خواهد داشت. اجرای دوره کارورزی با توجه به بالا بودن نرخ بیکاری دانش آموختگان در مقایسه با نرخ بیکاری کل کشور، به‌عنوان یکی از راهکارهای موثر بر میزان اشتغال پذیری و توسعه اشتغال توأم با مهارت‌آموزی برای دانش‌آموختگان دانشگاهی محسوب می‌شود. این دوره از طریق ایجاد بسترهای لازم برای آموزش مهارتی در بنگاه‌های اقتصادی، نخستین بار به‌صورت هماهنگ ازسوی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی و با همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی مرتبط در سطح کشور به اجرا در آمده است.

طرح معافیت بیمه‌ای سهم کارفرما

طرح معافیت بیمه‌ای سهم کارفرما یکی از طرح‌های مداخلات سیاسی و توسعه نهادی است که کلیه کارفرمایان واجد شرایط متقاضی نیروی کار جدید با اولویت بنگاه‌های کوچک و متوسط و رسته‌های پر اشتغال و کلیه جویندگان کار فاقد سابقه کار را مورد هدف قرار می‌دهد. براساس این طرح، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است در چارچوب آیین‌نامه «اعطای مشوق‌های کارفرمایی اشتغال‌زا» نسبت به جبران بخشی از هزینه‌های استخدام و به‌کارگیری نیروهای جدیدالاستخدام و تازه‌وارد که دارای قرارداد کار حداقل یکساله بوده و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار می‌گیرند، اقدام می‌کند. پروژه معافیت کارفرمایان از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما در قبال به‌کارگیری نیروی کار جدید از بین دانش آموختگان دانشگاهی جوان، بر اساس ماده ۷۱ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و همچنین بند ۶ جدول تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور طراحی شده است. مطابق چارچوب‌های تعریف ‌شده در این طرح، برای ۴۰۰ هزار نفر از دانش آموختگان جوان در سال‌جاری شغل ایجادمی‌شود. منابع مورد نیاز این طرح از محل اعتبارات اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۹۶ کل کشور تامین می‌شود و برای جامعه هدف 1000 نفر حدود 328 میلیارد تومان برآورد شده است. این طرح کوشش می‌کند بنگاه‌های غیررسمی به رسمی تبدیل شده و تثبیت آنها مورد حمایت قرار گیرد.

طرح توسعه کسب‌و‌کار و اشتغال پایدار (تکاپو)

طرح توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار که به اختصار به آن طرح تکاپو گفته می‌شود در حال حاضر با نام «طرح توسعه رسته‌های پراشتغال منطقه‌ای» ذیل قرارگاه اقتصاد مقاومتی به‌عنوان یکی از طرح‌های توسعه اشتغال در ستاد اقتصاد مقاومتی در حال اجرا و پیگیری است. پیش‌بینی اشتغال در کل طرح تکاپو در سال ۱۳۹۶ بیش از ۴۴۵ هزار شغل جدید و پایدار مبتنی بر ظرفیت‌های منطقه‌ای در صنایع خرد و کوچک و متوسط و بخشی از صنایع بزرگ است. همچنین با توجه به تجارب سال ۱۳۹۵ علاوه‌بر رسته‌های استانی، برخی رسته‌ها به‌صورت ویژه و ملی در دستور کار تکاپو قرار دارند.

طرح اشتغال امید

«طرح اشتغال امید» نیز برنامه دیگری است که در دولت یازدهم طراحی شده و مطالعات اولیه آن نیز انجام شده است. بهبود مهارت‌های گروه‌های بازمانده از رشد (جوانان تحصیلکرده و جوانان شهرهای کوچک و روستاها) و تشویق ارزش‌آفرینی برای مدیریت بحران بیکاری در کشور از طریق برنامه‌های موقت کارورزی و اشتغال عمومی برای هر جوان جویای کار در زمره اهداف این طرح است. علاوه بر این، تضمین چهار ماه فرصت کارآموزی و اشتغال با کمک‌هزینه تا سقف ۶۰۰ هزار تومان برای جوانان نیز هدف این طرح است.بر اساس گزارش‌های منتشر شده، مرحله اول این طرح که شامل آزمایش بخش‌های کدگذاری و تطبیق کارجویان با پروژه‌ها بوده است برای ۲ هزار نفر در سه استان طی دو سال گذشته انجام گرفته که 70درصد کارورزان در همان بنگاه که آموزش دیده‌اند، جذب شده‌اند. مرحله دوم، شامل آزمون در ۳۱ شهر ۳۱ استان به تعداد ۳۰ هزار نفر در صورت تامین مالی، برای تهیه و تست زیرساخت‌های ملی طی یک دوره ۴ ماهه از مهرماه ۱۳۹۶ قابل انجام است. طرح اصلی در صورت موفقیت نتایج آزمون، از فروردین ۱۳۹۷ با مشارکت ملی آغاز خواهد شد. براساس محاسبات انجام شده کارشناسان، مجموع هزینه سالانه این برنامه چهار هزار میلیارد تومان در سال است. منابع این طرح از طریق بندهای ۱۴ و ۱۸ بودجه ۱۳۹۶ قابل تامین هستند و ماده ۱۲ برنامه ششم توسعه نیز منابع لازم برای اشتغالزایی را تعریف می‌کند.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد