چهارشنبه 20 اردیبهشت 1396

چرا با وجود تمام پتانسيل‌هايي كه در بخش گردشگري ايران وجود دارد، به‌خوبي نتوانسته‌ايم از اين فضا بهره‌برداري اقتصادي كنيم يا اينكه چرا سهم گردشگري ايران از تجارت جهاني هنوز كمتر از نيم درصد است؟ و البته صدها مورد ديگر كه اقتصاد بلورين گردشگري را بيش از پيش شكننده‌تر كرده است. براي يافتن پاسخ به سوالاتي از اين دست، سوالي ديگر مطرح است؛ راهكار چيست و چه بايد كرد؟ زيرا غفلت از درآمدهاي رويايي صنعت گردشگري، صدماتي جبران‌ناپذيري را متوجه اقتصاد كشور خواهد كرد. به‌طوري كه به‌نظر مي‌رسد، متوليان امر گردشگري نيز عمق فاجعه را درك و دست ياري به سوي بخش خصوصي دراز كرده‌اند. از اين‌رو، متوليان دولتي در بخش گردشگري، روز گذشته به اتاق ايران آمدند تا از ظرفيت‌هاي بخش خصوصي براي پيشبرد اين صنعت بهره ببرند. رييس پارلمان بخش خصوصي در اين صبحانه كاري تاكيد كرد: فضاي كسب وكار در سازمان ميراث فرهنگي كه از گذشته به اين دولت به ارث رسيده، يك فضاي بسيار غبارآلود و پرتنش در ارتباط با بخش خصوصي بوده است؛ به‌طوري كه در ۱۰سال گذشته بخش گردشگري نتوانست وظيفه خود را به عنوان پيشران اقتصاد ايفا كند. اما اكنون همگي بر اين موضوع اتفاق نظر دارند كه بخش خصوصي مي‌تواند نقش يك ناجي را در اقتصاد شكننده گردشگري بازي كند. در عين حال رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري نيز بر كاهش تصدي‌گري دولت در اين عرصه تاكيد كرد.

 مشاركت  خصوصي‌ها

رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري كه روز گذشته در نشست صبحانه كاري اتاق ايران حضور يافته بود، با تاكيد بر اينكه گردشگري را نمي‌توان يك فعاليت دولتي قلمداد كرد، گفت: بنابراين براي رشد صنعت گردشگري و ارزش افزوده در اين بخش چاره‌يي جز استفاده از ظرفيت بخش خصوصي نيست.

 زهرا احمدي‌پور افزود: بنابراين از بهمن ماه كارگروهي تشكيل داديم تا موضوعات مختلف بين بخش خصوصي و دولتي را در زمينه گردشگري فراهم كنيم. وي با بيان اينكه در برنامه ششم توسعه به موضوع گردشگري مورد غفلت واقع شده، بيان كرد: اما با تلاش مجلس سعي شد، تا يك سري احكام در برنامه ششم در مورد اين بخش قيد شود. به گفته او، براساس اين برنامه دولت مي‌تواند بخشي از وظايف اجرايي خودش را با بخش خصوصي در ميان بگذارد و براي اجرا از آن كمك بخواهد.

احمدي‌پور افزود: بر اين اساس سازمان ميراث فرهنگي صنايع‌دستي و گردشگري مي‌تواند بخشي از امور تصدي‌گري و اجرايي خود را به تشكل‌هاي حرفه‌يي و تخصصي گردشگري كه طبق قانون تشكيل شده‌اند، واگذار كند و براي آن ‌بندي داريم تا تعرفه‌هاي قانوني هزينه‌هاي اين خدمات با تاييد سازمان و تصويب هيات وزيران توسط تشكل‌ها تعيين، قابل دريافت و هزينه باشد.

معاون رييس‌جمهور ادامه داد: اين اقدام نياز دارد تا ليست خدماتي را كه شما مي‌توانيد به سازمان كمك كنيد را به ما ارائه دهيد، بنابراين يكي از خواسته‌هاي ما از شما به عنوان بخش خصوصي ارائه اين ليست است. وي همچنين با اشاره به بحث اقتصاد مقاومتي تصريح كرد: سازمان ميراث فرهنگي براي تحقق اين موضوع سه بسته در بخش زيرساخت‌ها، گردشگري و هتلينگ و بخش صنايع‌دستي تعيين كرده كه شما به عنوان بخش خصوصي در تحقق اين امر مي‌توانيد نقش موثري داشته باشيد.

معاون رييس‌جمهور با بيان اينكه تمام كانديداهاي رياست‌جمهوري در فضاي انتخاباتي از توسعه گردشگري به عنوان عامل ايجاد اشتغال ياد مي‌كنند، تصريح كرد: اما پاي عمل متاسفانه اتفاقي نيفتاده است. رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري با تاكيد بر اينكه اشكالات در بخش گردشگري مي‌تواند در قالب سياست‌هاي كلي گردشگري برطرف شود، گفت: پيش‌بيني ما اين است تا شهريورماه امسال سياست‌هاي كلي بخش استخراج و براي عملياتي شدن در سال 97 آماده شود.

وي با بيان اينكه بخش زيادي از مشكلات كنوني سازمان ميراث فرهنگي به ما ارث رسيده است، گفت: شرايط بسيار سختي در سازمان فراروي دولت قرار گرفت؛ چراكه سازمان مذكور عملا متلاشي شده بود و شرايط را به مراتب نسبت به بقيه دستگاه‌ها براي ما سخت‌تر مي‌كرد.

احمد‌ي‌پور در بخش ديگري از سخنان خود ‌خطاب به فعالان بخش خصوصي گفت: ما با شما همفكر هستيم، از اين جهت كه سازمان ميراث فرهنگي به برخي اهدافش نرسيده است. دليلش اين بود كه حجم زيادي از انرژي، وقت و سرمايه صرف رفع مشكلات موجود شد. معاون رييس‌جمهور با اشاره به موضوع توليد و اشتغال در سال جاري بيان كرد: اعتقاد ما بر اين است كه در حوزه صنايع‌دستي، گردشگري و ميراث فرهنگي توليد و اشتغال مي‌تواند راحت‌تر شكل بگيرد و شما هم مي‌توانيد در اين راستا به ما كمك كنيد.

وي با اشاره به اينكه در تمام استان‌ها پرونده‌هاي ثبت ملي و جهاني داريم، گفت: وقتي يك اثر به ثبت جهاني برسد به معناي آن است كه حمله جنگي به آن منطقه جنايت جنگي محسوب مي‌شود و بنابراين تمام پرونده‌هاي ما در راستاي ثبت ملي و جهاني جهت فرآيند صلح‌سازي است كه اين امر مي‌تواند تضمين سرمايه‌گذاري را هم فراهم كند. احمدي‌پور گفت: بنابراين در راستاي ثبت اثر ملي و جهاني از كمك بخش خصوصي استقبال مي‌كنيم.

احمدي‌پور همچنين از بخش خصوصي خواستار شد تا در رويداد 2018، حضور بيشتري براي به ثمر رسيدن اين رويداد داشته باشد. وي به عضويت بخش خصوصي در شوراي عالي ميراث نيز اشاره كرد و گفت: بعد از انتخابات در نخستين جلسه اين طرح مطرح مي‌شود. رييس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري با بيان اينكه صنايع‌دستي، گردشگري و ميراث فرهنگي ظرفيت بي‌نظيري براي ايجاد اشتغال دارد، گفت: با بهره‌گيري از اين ظرفيت‌ها بايد مانع مهاجرت روستاييان به شهرها شويم؛ چراكه در صورت مهاجرت آنها به شهرها بايد ستادهايي براي كاهش آسيب‌هاي اجتماعي تشكيل داد. در حالي كه با تزريق اعتبارات به جوامع محلي مي‌توان كمك كرد تا در روستاها ماندگاري جمعيت و درآمد پايدار ايجاد شود و در صورت چنين اتفاقي قطعا از مهاجرت به شهرها جلوگيري مي‌شود.

وي افزود: ما اين موضوع را در پروژه اقتصاد مقاومتي سال 96 مدنظر قرار داده‌ايم و به هر ميزاني كه بخش خصوصي در اين راستا به ما كمك كند از آن استقبال مي‌كنيم. احمدي‌پور به اين نكته نيز اشاره كرد كه اگر دولت از اين ظرفيت استفاده نكند، خودش ضرر كرده است. از آن سو بخش خصوصي هم كه دغدغه‌ توسعه ايران را دارد، بايد 3 مولفه ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي را در اولويت قرار دهد.

فضاي غبارآلود

از سوي ديگر غلامحسين شافعي به نمايندگي از پارلمان بخش خصوصي كه در اين نشست حضور يافته بود، صنعت گردشگري را به عنوان يكي از نظام‌هاي فراگير و داراي كاركردهاي متنوع اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و سياسي عنوان كرد و گفت: شايد بخش گردشگري در توسعه پايدار روابط سياسي، فرهنگي و اجتماعي از گذشته تاكنون نقش بي‌بديلي در روابط كشورها را بر دوش كشيده و بخش گردشگري محور قابل اتكا و توجهي براي تعامل طرف‌هاي مختلف، شناخت سنت‌ها و تعالي بخشي به مودت و دوستي و در نهايت اثرگذاري قابل توجه در صلح جهاني است. وي بيان كرد: تحقق اين رسالت‌ها و كاركردها قطعا پيرو تدوين يك سري سياست‌ها و برنامه‌هاي مدوني است كه بتوان از اين مولفه‌ها نتايج مطلوبي براي كشور حاصل كرد.

شافعي تصريح كرد: بخش خصوصي يكي از مولفه‌هاي تاثيرگذار و محور حركت‌دهنده اين كاركرد است، بنابراين يك تعامل سازنده و يك روابط تعريف شده بين دولت و بخش خصوصي هم در بخش سياست‌گذاري و در تدوين برنامه‌هاي بلندمدت و اجرا مي‌تواند، اهداف را محقق كند.

رييس پارلمان بخش خصوصي افزود: در دهه گذشته آنچه در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ديده مي‌شود، جفاي بزرگي انجام شده و در جايي كه مي‌توانست اين بخش به عنوان پيشران قابل تاثير و مهم در اقتصاد و فرهنگ باشد، متاسفانه در زمان‌هايي از اين حركت و هدف متوقف بوده و ما امروز در فضايي هستيم كه جبران مافات گذشته را اين سازمان از نظر بخش خصوصي بايد صورت بگيرد.

شافعي با بيان اينكه ما توجه ويژه و تكيه بر قابليت‌هاي بخش خصوصي را خواهان هستيم، تصريح كرد: قطعا با موقعيت‌هاي ممتاز و جاذبه‌هاي قابل توجه و طبع بي‌نظير مردم ايران در مهمان‌نوازي در شرايطي كه فضا متفاوت از گذشته شده گردشگري مي‌تواند به عنوان يك محور قابل اثر در اقتصاد ما مورد توجه قرار گيرد.

به گفته رييس پارلمان بخش خصوصي، آنچه امروز در فضاي كسب و كار در سازمان ميراث فرهنگي از گذشته مشاهده مي‌شود، يك فضاي بسيار غبارآلود و پرتنش و ارتباط با بخش خصوصي بوده و شايد براي كسب مجوز در گذشته مرارت‌هاي زيادي كشيديم كه البته در حال حاضر تعامل بيشتري بين سازمان و كميسيون گردشگري اتاق ايران ايجاد شده است.

شافعي با اشاره به سهم 7درصدي گردشگري از تجارت جهاني بيان داشت: با تمام پتانسيل‌هايي كه در كشور وجود دارد، سهم ايران در اين مقوله كمتر از نيم‌درصد است. وي با بيان اينكه بخش خصوصي آماده حركت جديدي در حوزه گردشگري است، تصريح كرد: در برنامه ششم توسعه به صنعت گردشگري كم توجهي شده و به پتانسيل‌هاي قابل توجه اين بخش در برنامه ششم توجه نشده است.

شافعي ابراز اميدواري كرد كه با تعامل مجلس و كميسيون بخش خصوصي بتوانيم آينده متفاوت با گذشته را در زمينه گردشگري به وجود آوريم.